Ne var ki; Türk halkı, Atatürk önderliğinde, işgalcilere karşı, Milli Mücadele vermiştir ve bu mücadele, Ekim 1922 tarihinde, milli güçlerin zaferiyle sonuçlanmıştır. Bu süreçte, “Türkiye Büyük Millet Meclisi” ismiyle, 23 Nisan 1920 tarihinde, Ankara’da bir araya gelen halkın temsilcileri, egemenliğin Türk milletine ait olduğunu ilan etmişlerdir.

27 Ekim 1923 tarihinde, İcra Vekilleri Heyeti istifa etmiştir ve onun yerine meclisin güvenini kazanacak yeni bir kabine kurulamamıştır. Bunun üzerine, İsmet İnönü ile birlikte, Atatürk, ülkenin yönetim şeklinin Cumhuriyet olmasına ilişkin bir yasa değişikliği tasarısı hazırlamıştır ve bu tasarıyı 29 Ekim 1923 tarihinde, meclise sunmuştur. Böylelikle, Cumhuriyet ilan edilmiştir.

Cumhuriyetin ilanı, Ankara’da, yüz bir pare top atışıyla duyurulmuştur. Dahası, 29 Ekim gecesiyle, 30 Ekim 1923 tarihi, başta Ankara olmak üzere, tüm ülkede, bir bayram havasında kutlanılmıştır. Öyle ki; o zamanki şenlikleri Türk halkı kendi kendiliğinden düzenlemiştir.

26 Ekim 1924 tarihinde ise, bir kararnameyle, Cumhuriyet’in ilanının yüz bir pare top atılmasıyla ve özel bir programla kutlanılmasına karar verilmiştir. Ki; 1924 yılındaki bu kutlamalar, daha sonraki yıllarda yapılacak Cumhuriyet kutlamalarının başlangıcıdır.

2 Şubat 1925 tarihinde, Dışişleri Bakanlığı’nın düzenlediği yasa teklifinde, 29 Ekim’in bayram olması önerilmiştir ve Türkiye Büyük Millet Meclisi, bu teklifi 19 Nisan’da kabul etmiştir. 29 Ekim’de ise, Cumhuriyet Bayramı’nın milli bayram olarak kutlanması resmi bir hüküm şekline dönüşmüştür. Bunun üzerine, Cumhuriyet’in ilan edildiği gün, 1925 yılından itibaren, Türkiye’de ve dış temsilciliklerde, resmi bir bayram olarak kutlanmaya başlanmıştır. Böylelikle, 29 Ekim, ulusal bayram ilan edilmiştir ve devlet adına o gün tören yapılması karara bağlanmıştır.

Cumhuriyet Bayramı’nın ilk yıllarındaki kutlamalarda, yıkılan bir devletin enkazından genç Türkiye Cumhuriyeti’nin doğduğu vurgusu yapılmıştır.

İlk zamanlardaki kutlamalar, günübirlik törenler şeklindeydi. Törenler, aynı gün içerisinde, sabah resmikabulle başlamaktaydı. Devlet erkânı önünde, geçit töreni düzenlenmekteydi. O günün akşamı ise, fener alayı gerçekleşmekteydi. Bayram akşamları ayrıca,........

© Maraş Gündem