Trump’ın “Kurtuluş Günü” (liberation day) olarak ilan ettiği 2 Nisan’da ABD’nin dış ticaret ilişkisinde olduğu ülkelere karşı uygulayacağı standart ve ek gümrük vergisi oranlarını ve bazı mallara hangi ülkeden ithal edilirse edilsin uygulayacağı gümrük vergisi oranlarını ilan etmesinden sonraki 3 işgünü içinde finansal piyasalarda ciddi gerilemeler yaşandı. Standart gümrük vergisi oranı olarak belirlenen yüzde 10 oranındaki vergiler 5 Nisan’da yürürlüğe girdi, bugünden başlayarak uygulamaya yansıyacak. Ülkelere göre farklı oranlar içeren ek gümrük vergileri de Çarşamba günü yürürlüğe giriyor.

Başta Çin ve Avrupa Birliği olmak üzere, özellikle standart oranların üzerinde ek vergi uygulamasıyla karşılaşan ülkeler misilleme uygulayarak ABD’den yapılacak ithalata aynı oranlarda gümrük vergisi koyarak karşılık vereceklerini açıkladılar.

Bu karşılıklı hamlelerin, iki dünya savaşı arasındaki benzer uygulamaların yarattığı sonuçlar gibi dünya ticaretinde ciddi daralmalara yol açması beklendiği için finans piyasalarında düşüşler yaşandı.

Dow Jones Industrial Endeksi[[i]] 2 Nisan sabahı 42.284 iken 4 Nisan Cuma gününü 38.275 düzeyinde tamamladı. Bu, yüzde 9,5 oranında bir düşüşü ifade ediyor. Nasdaq 100 Endeksi[[ii]] son haftalarda düşüş eğilimindeydi. 2 Nisan’da 19.554’e gelmişti, Trump’ın gümrük vergileri açıklamasıyla 5 Nisan’da, haftayı, 17.398 düzeyinde tamamladı. Bu da üç gün içinde yüzde 8,3 oranında bir düşüşü ifade ediyor. S&P 500 Endeksi[[iii]] 2 Nisan’da 5.663 düzeyindeydi 5 Nisan’da yüzde 10,4 oranındaki düşüşle 5.074 düzeyine geriledi.

ABD borsalarında yaşanan bu düşüşler Doların yabancı paralar karşısındaki değerine de düşüş olarak yansıdı. Dolar Endeksi (DXY)[[iv]] 2 Nisan günü 103,978 idi. 3 Nisan’da 101,948’e düştü. Sonrasında biraz toparlandıysa da haftayı 102,612 düzeyinde tamamladı. 2025 yılı başında 109,393 düzeyinde olan endeks, daha o zamanlarda Trump’ın açıklamalarıyla değer kaybetmeye başlamıştı.

Borsalardaki düşüş ABD ile sınırlı kalmadı, küresel etkiler yarattı. Trump yönetiminin ek vergiyle birlikte yüzde 30 gümrük vergisi uygulayacağı Almanya’nın DAX Endeksi[

© mahfiegilmez.com