Osmanlı’nın önceki ihtişamlı devirlerine nispetle yoksullaştığı bir zamanda büyük paralarla inşa edilen Sultanahmet Camii’ne hem Ayasofya’nın bulunduğu mahalde yapıldığı hem de birçokları tarafından israf sayıldığı için bir süre İstanbul halkının en azından bir kısmı tarafından boykot edildiği bilgi olarak bende vardı.

Sultanahmet Camii’ne bazı İstanbullular tarafından “İmansız Cami” denildiğini araştırırken öğrendim.

Eminönü’ndeki Yeni Valide Sultan Camii’nin inşaatı da sıkıntılıydı.

Hattat İsmail Hakkı İlkokulu üçüncü sınıfında öğrenciyken sınıfça çıktığımız bir İstanbul gezisinde öğretmenimiz Naciye Metin Hanım Valide Camii’nin 60 yılda yapıldığını söylemişti.

Ne kadar uzun bir süre! Demek yavaş yavaş yapmışlar. Çocuk aklım o kadarcığına erdi. Sonradan öğrendim, inşaat faaliyeti uzun bir inkıtaa uğramış.

Şöyle olmuş:

Temeli 1597 yılında 3. Murat’ın eşi Safiye Sultan’ın emriyle atılmış. Caminin bulunduğu yerde dükkanlar, evler ve bir sinagog varmış. Bu yapılar bedelleri devlet tarafından usulünce ödenerek istimlak edilmiş. Mahalde mukim Yahudilere de Hasköy’de yer gösterilmiş. 1603’te 3. Mehmet ölünce validesi Safiye Sultan Beyazıt’taki eski saraya nakledilmiş. Bir sene sonra da vefat etmiş. Ondan sonra uzun zaman cami inşaatına bakan olmamış.

1637 yılında 4. Murat inşaatı ayağa kaldırmayı denemiş. Bunun için halktan ek vergi toplanmış. Ya bu vergiler yüzünden ya da uzun süre metruk halde kalan inşaatın metrukatı ticaretin........

© Karar