Türkiye’de hem çalışanlar hem de işverenler vergi yükünün ağırlığından şikâyet ederken, devlet yetkilileri vergi oranlarının yüksek olmadığını savunur.

OECD’nin 2024 raporuna göre, Türkiye’de ücretli çalışanların kazançları üzerinden katlandıkları toplam vergi yükü 9’dur. OECD ortalaması ise 5’tir.

Buna karşılık, vergi ve sosyal güvenlik ödemeleri toplamının GSYH’ye oranı Türkiye’de $, OECD’de 4, AB’de @ düzeyindedir (1).

Bu tablo, çalışanların bireysel vergi yükünün OECD ortalamasından %4 daha fazla, ancak ülkenin toplam vergi gelirlerinin GSYH’ye oranının OECD’ye göre , AB’ye göre  daha düşük olduğunu gösteriyor.

Yani Türkiye’de devlet, üretimden $ pay alırken, çalışanlardan bunun neredeyse iki katı oranında vergi topluyor.

Bu durum iki temel gerçeği ortaya koyuyor:

1. Vergi gelirleri tabana yayılmış değildir.

2. Çalışanlar dışındaki aktörler kazançları üzerinden yeterince vergi ödememektedir.

Her iki bulgu da kayıt dışı ekonominin varlığına işaret ediyor.

Farklı kaynaklara göre Türkiye’de kayıt dışılık oranı %–30 aralığında. Bu oran gelişmiş Avrupa ülkelerinde –20 düzeyinde.

Ben, kurumsal yönetim ilkeleriyle kayıt dışı ekonomi arasında doğrudan bir ilişki olduğuna inanıyorum.

Şimdi bu ilişkiyi temel ilkeler üzerinden değerlendirelim.

Adalet........

© Karar