menu_open Columnists
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close

40 yıllık ‘kuantum’ rüyası gerçek mi oluyor?

18 12
25.10.2025

Dünya bir yandan siyasi gerilimlerle uğraşırken, bilim dünyasının arka bahçesinde sessiz ve devasa bir devrim yaşanıyor. Bu hafta Kaliforniya'dan gelen haber, teknoloji dünyasında büyük bir heyecan yarattı: Google'ın kuantum bilgisayarı, normal bir süper bilgisayardan tam 13 bin kat daha hızlı çalışan yepyeni bir algoritmayı başarıyla test etti.

Peki bu ne anlama geliyor? Cep telefonlarımızın, hatta dünyanın en güçlü süper bilgisayarlarının bile çözmekte zorlandığı, hatta çözemediği karmaşık bilimsel ve tıbbi sorunların kapısı aralanıyor.

Bu büyük atılımın arkasında, sadece birkaç hafta önce Nobel Fizik Ödülü'nü kazanan üç fizikçiden biri olan Michel H. Devoret gibi isimler var. Dr. Devoret, 1980'lerde kuantum mekaniğinin tuhaf özelliklerinin, çıplak gözle görülebilecek kadar büyük elektrik devrelerinde de kullanılabileceğini göstermişti. İşte o dönem atılan temeller, bugün Google laboratuvarlarında meyvesini veriyor.

Google'ın "Quantum Echoes" adını verdiği yeni algoritması, kuantum mekaniğinin olağanüstü gücünden yararlanarak, ilaç keşfi ve yeni malzemelerin tasarımı gibi hayati alanlardaki ilerlemeyi hızlandırabilecek potansiyeli taşıyor.

Peki bu "kuantum bilgisayarı" dediğimiz şey, bizim evdeki bilgisayarımızdan ne kadar farklı?

Klasik Bilgisayar: Bildiğimiz bilgisayarlar, bilgiyi bit adı verilen parçalarda depolar. Her bit, ya 1'dir ya da 0'dır. Başka seçenek yoktur. Kuantum Bilgisayarı: Bunlar ise "kübit" (kuantum bit) kullanır. Kuantum mekaniğinin tuhaf yasalarına göre, bir kübit aynı anda hem 1 hem de 0 olabilir! (Bu duruma süperpozisyon denir).

Bu basit ama akıl almaz fark, kübit sayısı arttıkça kuantum bilgisayarının gücünü katlanarak artırması anlamına geliyor. Yani 5-10 kübitlik bir kuantum makinesi, devasa bir süper bilgisayarı bile zor duruma sokacak potansiyele sahip.

Google'ın bu hafta Nature dergisinde yayımlanan makalesi ve devamında çıkan bir araştırma, bu teknolojinin artık sadece teoriden ibaret olmadığını gösteriyor:

Küresel bir yarış: Çin devreye giriyor

Kuantum teknolojisi artık bir bilim kurgu fantezisi değil, küresel bir jeopolitik rekabetin merkezi haline geldi. Google'ın bu atılımı, tek başına olmadığını gösteriyor: Devler Yarışıyor: Microsoft ve IBM gibi teknoloji devleri, sayısız yeni girişim ve üniversite bu alanda büyük yatırımlar yapıyor. Çin'in Büyük Oyunu: Çin hükümeti, kuantum araştırmalarına 15,2 milyar dolardan fazla yatırım yaparak Batı'yı yakalamak ve geçmek için hızla ilerliyor.

UCLA'dan Prof. Prineha Narang, bu gelişmeyi "anlamlı bir teknolojik gelişme" olarak nitelendiriyor ve ekliyor: "Kuantum bilgisayarların vaadinin gerçekleştiğini söyleyebilmemiz için, yalnızca kuantum bilgisayarlar sayesinde bildiğimiz yeni bir ilaç üretmemiz gerekiyor."

Google'ın yeni Quantum Echoes........

© Karar