CAMBRIDGE

Dünyanın en eski metro sistemi olan Londra metrosu 1863 yılında açıldı. Aynı tarihlerde Londra'nın modern kanalizasyon sistemi de inşaat mühendisi Joseph Bazalgette tarafından Parlamento'yu durma noktasına getiren 1858'deki Büyük Koku'ya yanıt olarak tasarlandı. Uzun vadeli planlama yapan Bazalgette, bu sistemi 150 yıl dayanacak şekilde inşa etti. Şimdi, Thames Tideway projesiyle sistem ilk kez ciddi şekilde genişletiliyor.

Londra'dan Glasgow'a, Belfast'tan Bristol'e kadar Birleşik Krallık'taki herhangi bir büyük şehirde dolaştığınızda, Victoria döneminin sonlarından kalma altyapının çoğunun hala kullanıldığını göreceksiniz. Bu kısmen, Viktorya dönemi insanlarının erken harekete geçip onlarca yıl sonrasını düşünerek plan yapmış olmalarından kaynaklanıyor. Pek çok ülkede olduğu gibi, Birleşik Krallık’ın altyapısı da bir çeşit palimpsest gibidir; eski katmanların üzerine yeni katmanlar inşa edilmiştir.

Yeni teknolojiler günlük yaşamın ve ekonomik büyümenin ayrılmaz bir parçası haline geldikçe günümüzde de benzer bir dinamik ortaya çıkmaktadır. Artık yollar ve elektrik şebekeleri kadar hayati öneme sahip olan geniş bant, mobil ağlar ve veri merkezleri bunun başlıca örnekleridir.

Aynı zamanda sosyal altyapı kavramı da dünyanın dört bir yanındaki politika yapıcılar arasında ilgi görmeye başlamıştır. Örneğin Birleşik Krallık'ın yeni on yıllık altyapı stratejisi, sağlık, eğitim ve adalet sistemleri genelinde "işbirliği fırsatları, üretkenlik ve verimlilik kazanımları ile stratejik ve mekansal planlamanın daha geniş faydaları" üzerine odaklanıyor. Planın da belirttiği gibi, İngiliz hükümeti ilk kez sosyal altyapıyı ulusal stratejisine dahil ediyor. Odak hâlâ büyük ölçüde bu hizmetleri destekleyen fiziksel varlıklar üzerinde olsa da, plan neyin altyapı olarak sayıldığına dair daha geniş bir anlayışı yansıtıyor.

Ama bu bakış açısı bile hâlâ fazla dar. Ekonomilerimizi ayakta tutan sistemlerin özelliklerini düşünelim: uzun ömürlü olmaları, yüksek sabit maliyetler, düşük marjinal maliyetler ve geniş erişilebilirlik. Daha da önemlisi, bunların........

© Karar