menu_open Columnists
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close

3 Mart Devrim Yasaları ve Cumhuriyetçi Sorumluluklar

11 1
12.03.2025

Son yılların, özellikle son ayların hızlandırılan kurgusu/senaryosu merkezinde “Yeni Anayasa” çıkışlarıyla üniter-laik-demokratik-cumhuriyet ve ulus devlet hedef alınmakta. Kurucu değerlere ve Cumhuriyete saldırı, iktidarda kalma/kalabilme sevdasıyla bütünleşince tehlike kat be kat artıyor. Bu bağlamda daha önce yazdığım bir yazımı sorumlu yurttaşlık bilinciyle tekrar tüm ilgili siyasi partilere/çevrelere ve kamuoyuna sunuyorum.

Cumhuriyet ve Devrim Tarihimizin çok önemli bir günü 3 Mart 1924. Devrim Yasalarımızın 100. Yıldönümü. Üç Devrim Yasası; Kısa başlıklarıyla Hilafetin Kaldırılması, Öğretim Birliği, Şeriye ve Evkaf Vekaletinin Kaldırılması Yasaları. Bu üç yasa Cumhuriyetimizin varlığı-geleceği/bekası için, arasız devrimler için önemli bir başlangıçtı. Yazılı ve görsel basında, sosyal medyada çok konuşulacak/yazılacak; belki hafta boyu devam edecek konuşmalar, tartışmalar, yazılar, değerlendirmeler.
Aslında yeni olmayan bir tartışmanın/kavganın, savaşımın, 150 yıllık bir devrim sürecinin, Cumhuriyetle birlikte sürdürülen yüz yıllık tartışması. Değişik koşullarda ve kimi olağanüstü durumlarda bu tartışma süreci bulanıklaşır/bulanıklaştırılır, gündem belirleyicilerce “fantezi” sayılır, önemsiz kılınmaya çalışılır.
Türk Devriminin Cumhuriyetle taçlanması, arasız devrimler için 3 Mart Devrim Yasaları ile yola devam edilmesi bir zorunluluk/olmazsa olmazdı. Aydınlanmanın, devlet aygıtında ve kamu huzurunda-gözetiminde/nezdinde oluşması için evrensel hukuk kullanılmalı, şeriat hukuku ve hükümleri yasaklanmalıydı. Halifelik kurumunun kaldırılması Cumhuriyet ve Devrim karşıtlarının sığınma merkezinin yok edilmesi ve laik cumhuriyetin oluşturulabilmesi için oldukça önemli ve gerekli bir devrimci atılımdı. Çünkü Halife, eğitim, hukuk alanlarına ve bütünüyle devlete ve devlet işlerine müdahale edebiliyordu, ediyordu da. Bakınız Cumhuriyetin Anayasasının 24. Maddesi ne diyor ve kimler özellikle bu maddeye müdahale edip kendilerine alan açmaya........

© Karadeniz'de sonnokta