Türkiye Futbol Federasyonu (TFF) tam 55 yıl sonra, futbolun “kutlu” marka değerini korumak için yeniden yabancı hakeme başvurdu.

Sloven hakem Slavko Vincic’in, Galatasaray-Fenerbahçe derbisinde görevlendirilmesi ve ardından süren tartışmaları biliyoruz.

Süper Lig'de en son bir yabancı hakem, 24 Mayıs 1970'te, Göztepe ile Ankara Demirspor arasındaki karşılaşmayı yöneten Alman Gerd Henning olmuştu.

Nitekim, o yılın TFF Başkanı Hasan Polat, 1970 – 1976 yılları arasındaki TFF Başkanlığı döneminin ilk yılındayken, yabancı hakem uygulamasına son vermişti. Polat bu konudaki ilk hamlelerini aslında birinci TFF Başkanlığı döneminde (1955-1957) başlatmıştı.

Tesadüf kadar tevafuk mudur? Yabancı hakem uygulamasına 55 yıl önce 1970’te son veren TFF Başkanı Hasan Polat da Trabzonluydu.

Hasan Polat, 1916 yılında Boztepe semtinde doğmuştu, İdmanocağı kulübünün ve Trabzon Lisesi tarihinin simge isimlerinden biriydi. Daha sonra, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi’ne kaydolduğu günlerde kapısından içeri girdiği Gençlerbirliği camiasının yıllarca tarihi şahsiyetlerinden biri olarak anılacaktı.

Polat, Adnan Menderes gibi, İsmet İnönü ve Şükrü Saracoğlu’nun da yakından tanıdığı ve güvendiği, iyi eğitimli, yabancı dil bilen, karizmatik bir bürokrattı. Sosyal ve aile ilişkileri güçlüydü. Yaşar Kemal ile aile dostu olan Polat, çocuklarını ezbere Nazım Hikmet şiirleri okuyarak büyütüyordu. Cumhuriyetin kuruluş yıllarının değerleri ile yetişmiş, vatansever, Cumhuriyet değerlerine bağlı bir kişilikti. Hasan Polat, Türk tiyatro ve sinema sanatının ustalarından Savaş Dinçel’in de kayınpederiydi.

Trabzon’da siyasetin bir tür “yıldız savaşlarına” sahne olan 1957 seçimlerinde Demokrat Parti’den Trabzon milletvekili seçilmiş, 27 Mayıs’ın ardından Yassıada’da mahkum olmuştu.
TFF Başkanı İbrahim Hacıosmanoğlu’nun, “yerlilik ve millilik” konusunda havada uçuşan özdeyişleri bir süreliğine unutarak çaresiz, yeniden yabancı hakeme başvurmak zorunda kalmasındaki haklılığı, herkesin malumu.

Hasan Polat’ın o yıl, yerli hakemlere güvenmek konusundaki tavrı ise haklı olmasının da ötesinde dönemin ruhu gereği bir zorunluluk, 1970’li yıllarda sporun yönetiminde bir paradigma değişiminin işaretiydi.

Peki o yıl ne olmuştu da, bir daha yabancı hakem görülmemişti liglerde.

Adalet Partisi ve CHP yönetimlerinin TFF Başkanlığı için üzerinde uzlaştığı isim olan
Hasan Polat, Gençlik ve Spor Bakanlığı’nın kurulduğu 1969 seçimlerinin ardından, Spor Bakanı İsmet Sezgin’in özellikle çalışmak istediği isimdi.

Cumhuriyet: 7 Ekim 1970
Hasan Polat: “Yabancı Hakeme........

© Karadeniz'de sonnokta