ABD’nin Gölgesinde Barış ve Riskler

Washington’daki zirve, Azerbaycan’ın 30 yıllık işgali sonlandırmasının ardından diplomaside yeni bir dönemeç oluşturmuş ve Güney Kafkasya jeopolitiğinde köklü bir kırılma anı olarak kendini dayatmıştır. Zengezur Koridoru’nun “Trump Barış ve Refah Yolu” (TRIPP) olarak adlandırılıp, işletmesinin 99 yıllığına bir Amerikan şirketine devredilmesi kararı, ABD’yi aracılık rolünün ötesine taşıyarak bölgesel fiziki ve ekonomik bir oyuncu haline getirmiştir. Bu yol, demiryolu, enerji nakil hatları ve fiber optik kablolar vasıtasıyla hem Azerbaycan’ın Nahçıvan’a erişimini sağlayacak hem de Türkiye ve Orta Asya ile Batı arasında yeni ticaret koridorlarına kapı açacaktır. ABD’nin Azerbaycan’a 1992’den bu yana uygulanan savunma işbirliği kısıtlamalarını kaldırması, yeni stratejik ortaklığın güçlü bir nişanesi olarak öne çıkmaktadır.

Ancak bu ilerici ivmenin gölgesinde ciddi jeopolitik gerilimler yükselmektedir. İran, Dışişleri Bakanlığı üzerinden barış metnini “kalıcı barış için önemli bir adım” olarak tanımlasa da, “yabancı müdahale” vurgusuyla tedirginliğini saklamamıştır. Ne var ki bu yumuşak tonun arkasında, İran lideri Hamaney’in danışmanı Ali Ekber Velayeti’nin daha keskin sözleri yer almıştır. Velayeti, koridoru “Trump’ın paralı askerleri için bir mezarlık” olarak nitelendirmiş, girişimin İran’ın stratejik ulaşım bağlantılarını kesmeyi amaçladığını iddia etmiştir. Devrim Muhafızlarından gelen açıklamalar da Washington’un bu hamlesinin........

© İstiklal