Sanat; özgünlüğü, özgürlüğü, düzgünlüğü, uyumu ve uygunluğu, ölçüyü, dengeyi, güzelliği ve estetiği bir nevî statik halden kurtarma çabasındadır. Güzelliğe ve hoş olana ivme kazandırmak da denebilir buna. Sanat, güzele ve özgünlüğe dair tüm bileşenlerin kavramsal boyuttaki mutlak buluşmasıdır.

Dalı, kolu, ardı arkası ve kestirilemeyen sınırları olabildiğince geniş plastik sanatların tarihi; insana insanı ve insana kendini öyle güzel tarif eder ve belgeleriyle öyle itirazsız ve bilgece önüne koyar ki nasıl ilerleyip ne kadar da gerideyiz aslında demekten kendini alamaz ruh ve akıl.

Sanatın tanımını yukarıda ifade ettiğimiz gibi kısa birer paragrafla yaparken günümüz dünyasında ve özellikle Türkiye’de sanattan ve sanatçıdan bahsederken acaba nitelikleri yerli yerine konumlandırabiliyor muyuz?

Sanat, her ülkenin kendi tarihsel yolcuğu sürecinde kültürel ve geleneksel formları yansıtmasının yanı sıra; din, dil, ırksal çeşitliliğin getirdiği kültürel farklılıklar ve aynı zamanda zenginlikleri, ekonomi, iklim ve coğrafi faktörleri de içine alan oldukça geniş bir kavramdır. Resim, heykel, mimari gibi plastik sanatlar ile tiyatro, sinema, müzik ve dans gibi sahne sanatları ve tüm bunları kapsayan ve bir o kadar bağımsız icra edilen edebiyat, sanat dallarının ana başlıklarıdır.

Bu minvalde sanatçının tanımı da sanattan bağımsız değildir elbette. Sanatçı; duygu, düşünce, hayal gücü, gözlem yeteneği ve bu yeteneğin dönüştürücülüğünü estetik biçimlerde ifade edebilen ve sanatın yukarıda saydığımız bir çok alanında bu ifade biçimini ortaya koyan kişidir. Diğer bir anlatımla; sanatçı salt güzelliği yaratmanın ve anlatmanın ötesinde aynı zamanda toplumsal kaygı taşır ve bunu sanatına yansıtır. Toplumu, insan ruhunu ve yaşamı derin bir bakışla yorumlar. Yaratıcılığını kullanarak, herkesin baktığını görendir yani görülmeyeni görünür, duyulmayanı duyulur hale getirir; aslında toplumu, insan ruhunu ve yaşamı derin bir bakış açısıyla yorumlar.

Buraya kadar yapılan tüm tanım ve kısa tasnif evrensel boyuttadır. Yazıya konu olan ve başlıkla asıl amaçlanan günümüz Türkiye’sinde nelerin sanat, kimlerin sanatçı yerine konulduğunun aynalamasını yapmaktır.

Yüzlerce yıldır özellikle Avrupa’da Sanatın Felsefesi ve sosyolojisi üzerine binlerce eser yazılmıştır. Üniversitelerde dersler ve........

© İstiklal