Manẓūme-i Ṭıbb (1-25. Beyitler)

Tebrizli Kemaleddin’in oğlu Ahi Çelebi

(?, ? / Kahire, 1524)

001 eṭibbānuŋ budur pend ü kelāmı
ṣaḳın ifrāṭıla yėme ṭaʿāmı

Hekimlerin nasihati ve sözü şudur: Yemeği sakın fazlaca yeme.

002 ki her marāżnuŋ aṣlı çoḳ yėmekdür
gėce bīdār u gündüz uyumaḳdur

Her hastalık, çok yemekten ve gece uyanık kalıp gündüz uyumaktan kaynaklanır.

003 ṣaḳınġıl çoḳ yėmekden her yėmişi
ṣarardur çoḳ yėmek beŋzi vü dişi

Her meyveyi çok yemekten sakın çünkü o, benzi ve dişi sarartır.

004 yėriseŋ n’ola işte ġālib iken
elüŋ çekgil maʿīdüŋ ṭālib iken

Yersen böyle olur. Galipken elini istediğin içeceklerden uzak tut.

005 oyanup dünle ṣu içmek ḫaṭardur
tenüŋe ḥabs-i bevl ėtmek żarardur

Gece uyanıp su içmek tehlikelidir. Tenine küçük abdesti sıçratmak zararlıdır.

006 aḳarṣu şarḳī olsa yā şimālī
o ṣudan içenüŋ ḫoş ola ḫāli

Akarsu doğudan ya da kuzeyden gelse o sudan içenin hâli hoş olur.

007 ḳuyu ṣuyı ki rākid āb-ı derddür
hemīşe içene ol renc ü derddür

Kuyu suyu durgun olduğu için dert suyudur. Sürekli içene, o su, dert ve eziyettir.

008 sevāḥilde ṭutarsa kim ki mesken
olur ol kendü öz cānına düşmen

Kim ki sahilde ev yaparsa veya kiralarsa o, kendi öz canına düşman olur.

009 velī meslūle sāḥil yėg(i)rekdür
nėce maḥmūma yayla yėr gerekdür

Verem hastasına sahilde yaşamak iyidir. Nice ateşli hastalara yayla yerinde........

© İnsaniyet