Giriş; Bilindiği üzere 213 sayılı Vergi Usul Kanununun “Enflasyon Düzeltmesi, Yeniden Değerleme Oranı ve Yeniden Değerleme” başlıklı Mükerrer Madde 298’de 7338 sayılı Kanunun 31 inci maddesiyle yapılan düzenlemede kazançları bilanço esasına göre tespit edilen gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin malî tablolarında yer alan parasal olmayan kıymetlerin şartların oluşması halinde enflasyon düzeltmesine tâbi tutulması zorunluluğu getirilmiştir.

31.12.2023 tarihli mali tablolardan başlamak üzere yürürlüğe konulan bu düzenlemenin uygulamasında aşağıda yer alan açıklamalar çerçevesinde amortisman ve itfa paylarının hangi değerleri üzerinden ayrılacağı konusunda tereddütler yaşanmaktadır. Yazımızdaki amaç uygulamada yaşanan bu soruna farklı bir bakış açısıyla çözüm bulmaktır.

Yasal Düzenleme ve Uygulama

213 VUK Mükerrer Madde 298 Enflasyon düzeltmesi, yeniden değerleme oranı ve yeniden değerleme Malî tablolarda yer alan parasal olmayan kıymetler aşağıdaki hükümlere göre enflasyon düzeltmesine tâbi tutulur.

1. Kazançlarını bilanço esasına göre tespit eden gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri fiyat endeksindeki artışın, içinde bulunulan dönem dahil son üç hesap döneminde 0’den ve içinde bulunulan hesap döneminde % 10’dan fazla olması halinde malî tablolarını enflasyon düzeltmesine tâbi tutarlar. Enflasyon düzeltmesi uygulaması, her iki şartın birlikte gerçekleşmemesi halinde sona erer.

Kapsama giren mükellefler, geçici vergi dönemlerinin sonu itibarıyla malî tabloları düzenlemek ve enflasyon düzeltmesi yapmak zorundadırlar. Geçici vergi dönemlerinde yukarıda belirtilen oranların tespitinde, son üç hesap dönemi yerine üçer aylık dönemlerin son ayı dahil önceki otuzaltı ay ve içinde bulunulan hesap dönemi yerine son oniki ay dikkate alınır. Bir hesap dönemi içindeki geçici vergi dönemlerinin herhangi birinde düzeltme yapılması halinde takip eden geçici vergi dönemlerinde ve içinde bulunulan hesap dönemi sonunda da düzeltme yapılır. Cumhurbaşkanı bu maddede yer alan % 100 oranını % 35’e kadar indirmeye veya tekrar kanunî seviyesine kadar yükseltmeye, % 10 oranını ise % 25’e kadar çıkarmaya veya tekrar kanunî seviyesine kadar indirmeye yetkilidir.

…

5. … “Düzeltme sonucu bulunan tutarlar, izleyen dönemde enflasyon düzeltmesi yapılıp yapılmadığına bakılmaksızın, izleyen dönemin başlangıç değerleri olarak dikkate alınır.”

6. “Amortismanlar ve itfa payları, düzeltilmiş değerler üzerinden hesaplanır.” Denilmektedir.

© Hürses