Sahtecilik suçları, kamu güvenine karşı suçlar arasında düzenlenmiştir. Para ve belirli ekonomik değerlerin günlük yaşamda rolü çok büyüktür. Bu nedenle tedavülü, yani piyasada dolaşımı da bir o kadar kolay olmalıdır. Bu kolaylık, paranın sahte üretilerek haksız kazanç edilmesi ve toplum düzenini bozmasını da kolaylaştırmaktadır. Bu nedenle, tedavülü kolay olan para ve değerlerin sahte olarak üretilmesi veya kullanımı, cezaya değer görülmüştür.

Suçun maddi unsuru; memlekette veya yabancı ülkelerde yasal olarak tedavülde bulunan parayı, sahte olarak üretmek, ülkeye sokmak, nakletmek, muhafaza etmek veya tedavüle koymaktır. Tıpkı uyuşturucu madde ticaretinde olduğu gibi burada da “veya” bağlacı kullanılmasa dahi mantık gereği suçun, seçimlik hareketli olarak düzenlendiği anlaşılmaktadır.

Suçun konusu, memlekette veya yabancı ülkelerde yasal olarak tedavülde bulunan paranın sahte halidir. Tedavül, dolanım[1] anlamına gelmekte olup paranın piyasaya sürülmesi, ekonomik açıdan kullanılmasıdır. Memlekette yasal olarak tedavülde bulunan para birimi, Türk Lirasıdır. Türk Lirası dışında, ödeme aracı olarak kullanılabilecek ve yabancı ülkelerde yasal olarak tedavülde bulunan paralar da suçun konusunu oluşturabilir. Dünyada en çok kullanılan para birimleri; Amerikan Doları, Avro, Japon Yeni, İngiliz Sterlini, Çin Yuanı, İsviçre Frangı gibi para birimleridir[2].

Madde gerekçesinde de belirtildiği gibi paranın yasal olarak tedavülde bulunmaması halinde bu suç oluşmaz. Verilen örneğe göre, tedavülden kalkmış antika paranın sahte olarak üretilmesi, koşulları varsa dolandırıcılık suçunu oluşturabilir.

Belirtelim ki paranın miktarı veya kâğıt ya da madeni para olması önemli değildir. Herhangi bir miktar suçun konusunu oluşturabilir. Bu husus, temel cezanın belirlenmesinde göz önüne alınmalıdır.

Madde gerekçesinde, paranın sahte olduğunun beş duyu organıyla anlaşılabilir olmaması gerektiği ifade edilmiştir. Burada kastedilen, paranın aldatma kabiliyetidir.

Yasanın 198. maddesinde, paraya eşit sayılan değerler düzenlenmiştir. Buna göre, yasa koyucu aşağıdaki şeyleri para hükmünde kabul etmiş ve suçun konusunu oluşturabileceğini düzenlemiştir:

- Devlet tarafından ihraç edilip de hamiline yazılı bonolar.

- Hisse senetleri.

- Tahviller ve kuponlar.

- Yetkili kurumlar tarafından çıkarılmış olup da kanunen tedavül eden senetler, tahviller ve evrak ile milli ziynet altınları.

Bunların ortak noktası, para kadar olmasa da........

© Hukuki Haber