1. Giriş

Mirasçılık belgesi, mirasın devri için yeterli görülse de, her zaman gerçeği temsil etmez, aksi her zaman ispat edilebilir. Hatalı ya da sahte düzenlenen belgelerle yapılan tesciller, hak sahibi olmayan kişileri malik gibi gösterir ve tapu sicilinin doğruluğunu bozar. Bu tür işlemler sadece bireysel mağduriyet yaratmaz; mülkiyet sisteminin güvenilirliğini de sarsar. Bu yazıda, geçersiz mirasçılık belgelerine dayanılarak yapılan yolsuz tesciller, Türk Medeni Kanunu ve Yargıtay kararları çerçevesinde değerlendirilecektir.

2. Mirasçılık Belgesi (Veraset İlamı) ve Hukuki Niteliği


Türk Medeni Kanunu’nun 598. maddesine göre, mirasçılık sıfatı veraset ilamı ile ispat edilir. Bu belge, sulh hukuk mahkemesi veya noter tarafından verilir ve çekişmesiz yargı işidir. Başvuru hasımsızdır ve süreye tabi değildir.

Veraset ilamı, terekeye ilişkin işlemlerde temel dayanak kabul edilir. Ancak kesin hüküm niteliği taşımaz; hatalı ya da eksikse iptal veya düzeltme talep edilebilir.

Tapu müdürlükleri bu belgeyi şeklen dikkate alır. Ancak kamu düzeni gereği, gerektiğinde içeriğini de inceleme yetkisi vardır.

3. Yolsuz Tescil ve Mirasçılık Belgesine Dayalı Tescillerde Uygulaması


Aynî hakların kazanılması için tapuya tescil gerekir. Ancak bu tescilin geçerli sayılması, hukuki bir sebebe dayanmasına bağlıdır. Tescil şeklen doğru olsa da, dayanağı geçersizse sonuç doğurmaz.

Türk Medeni Kanunu’nun 1024. maddesi, hukuki sebebi olmayan tescili yolsuz olarak tanımlar. Böyle bir durumda, TMK m. 1025’e göre hak sahibi tapu iptal ve tescil davası açabilir.

Sahte veya eksik mirasçılık belgesine dayanılarak yapılan tesciller de bu kapsamdadır. Çünkü mirasın intikali, tüm mirasçıların ortak iradesini gerektirir. Bu irade yoksa yapılan işlem geçerli olmaz.

4. Geçersiz Mirasçılık Belgelerine Dayalı İşlemlere İlişkin Yargı Uygulamaları

4.1. Yolsuz tescilin iptali adli yargının konusudur
Hatalı veraset ilamına dayanılarak yapılan tescil yolsuzdur ve bu işlemin iptali idari değil adli yargıda görülür.
Yargıtay 1. HD, 2013/16228 E., 2014/1729 K.

4.2. Veraset ilamına karşı açılan dava bekletici mesele yapılmalıdır
Veraset ilamına yönelik iptal davası devam ederken, buna dayalı tapu davası bekletilmelidir.
Yargıtay 1. HD, 2022/8585 E., 2023/4282 K.

4.3. Sahte veraset ilamı yolsuz tescil........

© Hukuki Haber