menu_open Columnists
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close

Eskiden İngiliz Elçisi'nin arabasını at yerine kendileri çekerlerdi; çok şükür artık çekmiyor, "Kurtar bizi İngiltere" diye feryâd ediyorlar!

220 0
29.03.2025

Önce, İstanbul’da bundan tam 117 sene önce yaşanan utanç dolu bir hadiseyi anlatayım:

1899’da Hollanda’nın Güney Afrika’daki eski sömürgeleri olan ve daha sonra İngiliz hakimiyetine geçen Transvaal Cumhuriyeti ile Özgür Orange Devleti’nin “Boer” denen halkı İngiltere’ye başkaldırmış ve üç sene devam edecek olan bir savaş başlamıştı.

O senelerde Türkiye’de iktidarda bulunan İkinci Abdülhamid’in İngiliz baskısı altındaki Hollanda asıllı Boerler’i desteklemesi üzerine hükümdara zaten karşı olan Türk entellektüelleri İngiltere’nin tarafını tuttular. Londra’nın tam bir sömürgeci ruhuyla hareket ettiğinin ve Boerler’e karşı insanlık dışı baskılar uguladığının farkında değil idiler ve muhalif olmanın getirdiği körlüğün neticesinde “Abdülhamid hangi tarafı desteklerse diğer tarafı tutmamız gerekir” diye düşünüp İngiliz sömürgeciliğinin yanında yeralıyorlardı.

İngiltere, o dönemde dünyanın en büyük sömürgeci gücü olmasına rağmen, Abdülhamid karşıtı Türk entellektüellerin gözünde “dünyanın en demokratik ve insanî devleti” idi ve bu kanaat senelerce devam edecekti...

Derken 1908’e gelindi, Abdülhamid 30 sene önce askıya aldığı anayasayı 23 Temmuz 1908’de tekrar yürürlüğe koymak zorunda kaldı ve Türkiye’de “İkinci Meşrutiyet” dönemi başladı!

İngiltere’nin İstanbul’daki büyükelçisi Louis du Pan Mallet, Meşrutiyet’in ilânından önceki günlerde Türkiye’de değildi ve şehre anayasanın yeniden yürürlüğe konduğu 23 Temmuz 1908’e geldi.

İşte o gün, utanç dolu bir hadise yaşandı...

Büyükelçi Mallet, Sirkeci İstasyonu’na tren ile gelmişti. Abdülhamid’in muhalifi ve İngiltere’nin dostu olan ne kadar Türk varsa istasyonda idi ve Mallet’yi alkışlarla, “Yaşa”, “Vârol” haykırışları ile karşıladılar.

Ama sevinç gösterileri kâfi gelmedi ve asıl rezalet bundan sonra başladı:........

© Habertürk