ABD Başkanı Donald Trump, Rusya-Ukrayna savaşına nadir elementler müdahalesiyle dâhil oldu. Barışa giden yolun, Ukrayna’nın nadir elementlerini ABD’ye devretmesinden geçtiğini son aylarda daha sık duyar olduk. Sadece Ukrayna değil, “nadir elementler” açısından zengin olan Grönland da Trump’ın hedefinde.

Bilindiği üzere 19. yüzyılda İngiltere, kömür kaynaklarıyla dünyaya hükmediyordu. 20. yüzyılda ise ABD, başta Suudi Arabistan olmak üzere dünyanın önemli petrol rezevlerini kontrol ederek küresel liderlik koltuğuna oturdu. Şu an içinde olduğumuz 21. yüzyılda ise Çin’in "nadir elementler" konusundaki etkinliği ve bunları yüksek teknolojide kullanmadaki pozisyonu ABD’nin konumunu tartışılır hale getirmek üzere. Bu sebeple Trump’ın ağzından “nadir elementler” kavramı düşmüyor.

Uzun bir süredir bu köşede Türkiye’nin savunma sanayi alanında özellikle mühendislik becerileriyle önemli mesafe kat ettiğini, ancak sonraki adım olan malzeme bilimine acilen geçmesi gerektiğini ve yüksek teknolojinin azami ihtiyaç duyduğu "nadir elementler" temini ve kullanımına odaklanması gerektiğine vurgu yapıyorum. Dolayısıyla Çin-ABD arasındaki “nadir elementler” tartışmasında zaman kaybetmeden bizim de pozisyon almamız gerekiyor.

ABD’nin Grönland’ı satın alma isteğinin temelinde iki detay var; Birincisi buradaki nadir element kaynaklarına sahip olmak. İkinci ve daha önemlisi husus ise buranın Çin’in kontrolüne geçmesini önlemek. Halihazırda dünyaya yön vermeyen başlayan mineraller için ciddi bir tedarik krizi söz konusu. Grönland, küresel nadir toprak yataklarının yaklaşık yüzde 10’na sahip. Günümüzde Çin'in tekelinde olan ve ABD’ye ihracatı yasaklanan mineraller olması bu tartışmaların omurgasını oluşturuyor.

Mesela Avrupa'nın da yüksek teknoloji ürünlerde kullanılan kritik hammaddelerin tedarikinde Çin’e bağımlı hale geldiği biliniyor. Bunlardan birisi de son yılların konusu olan elektrikli araçlar. Aslında bu tartışmalar ABD Başkanı Donald Trump, 2019’da ilk döneminde gündeme de gelmiş, Grönland’ı satın alma arzusunu da ilk döneminde gündeme getirmişti. Günümüzde ise ABD’nin “nadir elementler” tedarik zincirine Ukrayna da eklendi. Hatta Trump-Putin görüşmesinde de önemli hususlardan birisinin........

© Habertürk