Piyasalar ABD’de Donald Trump’ın başkanlık seçimini kazanmasına kutlamayla karşılık verdi. 20 Ocak’ta başkanlık koltuğuna oturmasının ve bir aylık icraat döneminin ardından 19 Şubat’ta ise bu kez piyasalar satışa döndü. Düzeltmenin genel boyutu yüzde 10’a vardı. Henüz can acıtıcı değil ama devamı gelirse bu da olacak.

➔Finansal piyasalarda düzeltmeyi tetikleyen gelişme ABD’nin Meksika, Kanada ve Çin’e gümrükleri yükseltmesiydi. Ardından AB’ye gümrük vergileri artırıldı. AB ile ayrıca savunmada stratejik işbirliği tek taraflı bozuldu, Avrupa artık savunmasını kendi başına yapacak.

➔ABD’nin 2. Dünya Savaşı sonrası kurduğu serbest piyasa ekonomisi ve sonrasında süper küreselleşme dönemi ile geliştirdiği dünya ekonomik yapısını gümrük duvarlarıyla yıkılıyor.

➔Aslında bu yapı değişikliği sadece Trump’ın işi değil. Amerikan devletinin ve güç odaklarının planladığı, Kovid 19 Pandemisi ile fiilen başlayıp 24 Şubat 2022’de Rusya’nın Ukrayna’ya savaş açmasıyla kesinleşmişti.

➔Şimdi üzerine dünyanın en büyük ithalat pazarı ve lider ülkesi olarak ABD sert korumacı önlemlere başvurduğunu ve üretimi yurtiçine çekmeye başladığını görüyoruz.

YÜZDE 10’LUK DÜZELTMENİN HEDEFİ?

➔Üretimin en ucuz olan dünyanın herhangi bir yerinden ABD’ye taşınması maliyetleri elbette yükseltecek. Hem ülkelerin seçilmesinden hem de gümrük vergilerinin artırılmasından dolayı hammadde fiyatları yükselecek.

➔Üretim içindeki işçilik maliyetleri artacak. Ortalama saatlik işçilik maliyetinin 36 dolar olduğu bir ülkenin üretime dönme seferberliğinden bahsediyoruz. Üstelik ABD göçmenleri sınır dışı ediyor.

➔Dolayısıyla nihai fatura yükselen gümrük duvarları arkasında elbette tüketiciye çıkacak ve doğal olarak enflasyon yükselecek.

➔Şimdilik bu etken enflasyona yansımış değil ama ikinci çeyrekten itibaren ekonomik verilerde Trump döneminin etkilerini görmeye başlayabiliriz.

➔Bu rota değişikliği Trump’ın vadettiği gibi belki de uzun vadede ABD’yi büyük yapabilir, altın çağı yaşatabilir. Tartışılabilir bir durum. Ancak dünyanın geri kalanına ve kısa vadede ABD ekonomisine zarar verdiği de bir gerçek.

➔Piyasaların, gümrük vergilerinin başlatılmasıyla düzeltme eğilimine girmesi, kısa ve orta vadede yaşanacak zorlukları gördüğü, ilk bir aylık Trump icraatlarının etkisine bir tepkiyle karşılık verdi diye okunabilir.

➔Denilebilir ki, piyasalar bu düzeltmeyle Trump’a ilk uyarıyı verdi, “Yaptığın doğru olabilir ama yapma şeklin doğru değil, bana zarar veriyorsun” dedi.

YÜKSEK BELİRSİZLİKLE AZALAN GÜVEN

➔Gümrük vergilerinin yükseltilmesi bir yana bunun yapılma şekli ve karmakarışıklığı, günebirlik karar değişiklikleriyle oluyor.

➔Öngörülebilirlik ve planlanabilirlik gerektiren ekonomi, piyasalar, üretim ve........

© Habertürk