Eskişehir’de yaşanan ve “Balık kokuyor dedi, balıkla dövdüler” haber başlığıyla kamuoyuna yansıyan olay, ilk bakışta sıradan bir pazar tartışması gibi görünse de, aslında çok daha derin bir meseleyi işaret ediyor: ekonominin vicdanı meselesini…

Bir vatandaş, aldığı bozuk ürünü iade etmek isterken şiddete maruz kalıyor. Bu olay, sadece müşterisine şiddet uygulayan berbat, kötü bir esnafın değil, günümüz ticaret ahlâkının da sorgulanması gereğini ortaya koyuyor...

Yine Gaziantep’te bir Belediye Başkanı yaptığı denetimlerde tonlarca bozuk gıda stoklayan ve satmaya hazır bir işletme sahibine haklı olarak “Sen bunları annene yedirir misin?” diye soruyor… Ticaret Bakanlığı denetimlerinde yüzlerce ton bozuk gıda, taklit ve tağşiş ürünü tespit ediyor… Bunları kamuoyu ile paylaşıyor. Çarşı pazardaki fiyat manipülasyonu, ahlaksızlıkları ise cabası…

Medeni, gelişmiş bir toplumda, müşteriyle satıcı arasındaki ilişki yalnızca alım-satım ilişkisi değildir; aynı zamanda karşılıklı saygı, güven ve hakkaniyet ilişkisidir.

Modern devletin temel görevlerinden biri, ekonomik yaşamda bireyi koruyacak hukuki zeminleri sağlamaktır. Türkiye, bu alanda son yirmi yılda köklü bir dönüşüm yaşamıştır. 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun, yalnızca bir hukuk metni değil; piyasanın vicdanını temsil eden bir sivil sözleşme niteliğindedir.

Bu yasa, tüketiciyi salt “müşteri” olarak değil, hak sahibi bir vatandaş olarak konumlandırmıştır. Ayıplı malın iadesinden haksız fiyat artışına, taksitli satıştan e-ticaret düzenlemelerine kadar birçok alanda tüketicinin menfaatini esas alan bir sistem inşa edilmiştir.

Ancak hukuk tek başına yeterli değildir. Geleneğin, ahlakın, kültürün desteği olmadan hukuk kâğıt üzerinde kalır. Esnaf ahlâkı, üretici sorumluluğu ve tüketici bilinci, bu sistemin tamamlayıcı unsurlarıdır. Eskişehir’deki, Gaziantep’teki olaylar da, günlük hayatta karşılaştığımız pek çok bozuk gıda, taklit ve tağşiş, fiyatlardaki manipülasyonlar da, bu üçlü yapının bir noktasında yaşanan kırılmanın dramatik bir örneğidir.

Türkiye’de tüketicinin korunması konusunda en öncü kurumsal yapı, hiç........

© Haber7