menu_open Columnists
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close

Türkiye’nin Asker Sorunu ‘Ey asker, siyasete karışma!’

17 0
02.06.2025

Başlık bugün insana çok garip geliyor ama on beş yıl önce öyle değildi.

Mayıs 2010’da piyasaya çıkan bir kitabın adıydı bu.!

Yazarı o zamanlar Milliyet’teydi. Doğan Medya’nın Bağcılar’daki binasında açık ofis düzeninde, yan yana dizilmiş küçük bölmelerden birinde de o çalışırdı.

Bu sekizinci kitabıydı; beş yüz elli sayfalık kitaba “Dedem askerdi” diye başlamış.

Dedesi, I. Dünya Savaşı’nda Osmanlı 4'üncü Ordu Komutanıydı. Gerçi Falih Rıfkı “İyi asker değildi” diye anlatıyor ama İttihat-Terakki’nin başındaki üç kişiden biriydi Cemal Paşa.

“Kanun nedir? Ben yaptım, ben bozarım” dermiş. Bir gün, kanuna aykırı bir emir verince, “Elimizdeki kanun sarihtir [açıktır], bu mesele emriniz gibi halledilemez” derler. O da hemen Harbiye Nezareti’ne bir telgraf kaleme alır: “Şu numaralı kanunu hemen bu şekilde değiştirip bana metnini müstacel [acele] telgrafla bildiriniz”.

Falih Rıfkı, “Bir kumaş bile bu kadar kolay ısmarlanamaz” diyor.

Kitabın son bölümü ‘Bir Ankara hayalim var’ başlıklı—otuz hayal aslında…

Yirmisi ‘asker’ sorunuyla (!) bağlantılı; “Askerin siyasete karışmayacağı bir Ankara…” hayal ediyor. Sonunda “Çok şey mi istiyorum?” diye soruyor; “Yoksa ben de günün birinde kızıma itiraf mı edeceğim, ‘Beklediğim yarınlar dünde kaldı kızım, hiç gelmediler’ diye…”.

Türkiye kendi askeri tarafından, olgunlaşmayan bir çocuk muamelesi görmüş; asker sivili küçümsemiş, onu umursamadığı gibi demokrasi, hukuk, insan haklarını da umursamamış.

“Elbette biliyorum” diyor, “Türkiye’nin asker sorunu ayı zamanda ‘sivil sorunudur’. Demokrasi ve hukuk kültüründen, özgürlükler ve insan hakları anlayışından nasibini alamamış ‘sivil sorunu…”. Ama o yine de başlığa ‘askeri’ çıkarmış; çünkü temel sorunun “Askerdeki darbecilik virüsü” olduğuna inanıyor—kitap da........

© Gazete Pencere