Dünya Limit Aşım Günü diye bir tarih var.

Gezegenimizin yıllık kaynak yenileme kapasitesini aştığımız günü ifade eder.

Her yıl, takvimde, dünyanın bir yıllık doğal kaynak kapasitesini aştığı gündür.

Bu basit bir tarih hesaplaması değildir.

Dünyanın bize sunduğu kaynakları nasıl hoyratça tükettiğimizin resmileştiği gündür.

Ne yazık ki her yıl geriye gidiyor.

2024 yılında bugün, 1 Ağustos olarak açıklanmıştı.

2025’te 1 hafta daha geriye gitti ve 24 Temmuz olarak hesaplandı.

Türkiye’de durum biraz daha üzücü, biz, kaynaklarımızı, 1 ay kadar önce tüketiyoruz, 18 Haziran bizim Limit Aşımı günümüz olacak bu sene. Peki nasıl hesaplanıyor? Başlıklar şöyle:

FAO, IPCC, IEA gibi kurumların sağladığı tarım, enerji, orman ve balıkçılık verileri

Ekolojik Ayak İzi (Ecological Footprint)

Biyolojik Kapasite (Biocapacity)

Dünyanın bize bir yılda verebildikleri belirli bir miktar var. Biz bunu, mesela toplam 100 birim ürünü, Temmuz ayında tüketince, gelecekten borç alarak tüketmeye devam ediyoruz.

Bir başka deyişle, bir yılda, 1 dünyanın vereceği ile yetinmiyor, 1.8 dünya ürünü tüketerek ilerliyoruz.

Bu sorumsuz yaşam döngümüz içinde, kaynak tüketimi artıyor, doğanın kendini yenileme kapasitesi düşüyor.

Bu süreç, 1970’lerden bu yana insanlığın ekolojik ayak izi ile dünyanın biyolojik kapasitesinin ne kadar farklılaştığını gösteriyor. Temel olarak, biyolojik kapasitenin ekolojik ayak izine bölünmesi ve bir yıldaki gün sayısı olan 365 ile çarpılmasıyla hesaplanıyor. Ekolojik ayak izi, bir bireyin, topluluğun, şehrin, ülkenin veya tüm insanlığın doğa üzerindeki etkisini ölçen bir gösterge. Başka bir deyişle, tükettiğimiz kaynakları üretmek ve ortaya çıkan atıkları bertaraf etmek için ne kadar biyolojik kapasiteye (toprak, su, orman vb.) ihtiyaç duyduğumuzu gösteriyor. Dünyamızın doğal kaynakları yenileyebilme gücü olan biyolojik kapasitesi ve insanlığın bu kaynaklar üzerinde bıraktığı izin büyüklüğünü gösteren ekolojik ayak izimizi karşılaştırdığımızda aslında doğal kaynakları ne hızla tükettiğimizi daha net görebiliyoruz.

Doğayı gezegenimizin yenilenebileceğinden 1,8 kat daha hızlı tüketmek demek, ihtiyaçlarımızı için neredeyse bir dünya daha gerek demek. Peki bunu ülke ülke incelesek ne görürüz?

Mesela, bütün dünya ABD’de yaşasaydı? Bize 5,1 dünya gerekirdi.

Japonya, bunu 7,8 dünyaya yükseltiyor.

Türkiye için bu sayı 2,6.

Elbette ortalamayı, Çin, Hindistan ve ne yazık ki Afrika kıtası geriye çekiyor.........

© Gazete Damga