Bu yazı filme dair spoiler içermektedir.

Tarih boyunca insan zihnini meşgul eden önemli düşüncelerden biri tanrının varlığıdır. Bilimin tanrıyı bulmak için keşfedildiği görüşü uzunca bir süre yazın alanını meşgul etmiştir. Tanrısallık güdüsüyle mitoloji ve folklorik hikâyeler merkezine doğayı, doğal olanı, metafiziği ve tanrıyı konumlandırır. İnsanlık, tanrı tezahüründe göksel olanı ve ata ruhunu aramaktadır. Ancak Pozitivizm ile birlikte doğaüstü inançlar reddedilmiş ve rasyonel aklın yörüngesine dahil olunmuştur. Bilginin deneye ve gözleme dayalı olması gerektiğine inanan bu yaklaşım, metafizik ve tanrı inancı gibi kavramları reddetmektedir. Özellikle Rönesans ve Reform hareketlerinin paralelinde gelişen pozitivizm akımı, skolastik düşüncenin önünde bir devrim niteliği taşımaktadır.

Pozitivizm, bilimin teknikliği ilkesini savunur. Böylelikle doğa, fen ve sosyal bilimlerde sıkça kullanılan terim teknolojik gelişmelerin öncüsü olarak kabul edilmektedir. Bu hususta pozitivizm rasyonelliği ve ilerlemeciliği benimser. [1,2]

Hristiyanlığa göre her şeyin ana kaynağı tanrıdır. Tanrı haricindeki tüm mahlûkat tanrı var olduğu için yaratılmıştır. Bu sebeple insan, varlığını kutlamak için tanrının istediği biçimde şekillenmek, tanrının istediklerini yeri getirmek zorundadır. Çünkü tanrı, insana ihtiyacı olan her şeyi vermektedir. İnsan da tanrının isteklerini onu arayarak yerine getirmeye çalışmaktadır. Günümüzde dijital dünya ile birlikte toplum yeni tanrılarını ve yeni inançlarını inşa etmiştir. Bu inançların en yoğun biçimde örgütlendiği dogmatik yaklaşımlar yapay zekâya bağlı atılımlardır.

İnsanlık böylesi robotik bir hayat döngüsünde yeme, içme ve barınma ihtiyaçlarının dışında sosyal ve kültürel bağ kurma ediminde bulunur. Artık modern insanın ikili ilişkileri, maddi kazançları, cinsel deneyimleri büyük oranda teknoloji ile yakınlık kurmaktadır. Companion (2025) bu bağlamda seks robotu olarak üretilen Iris’in hayatına odaklanır. Josh, Iris’i arkadaş grubuyla tanıştırmak için hafta sonu etkinliği düzenler. Şehir merkezinden uzaktaki bir villada eğlenceli bir hafta sonu tatili planlamıştır. Villanın zengin ve mafyatik sahibi Sergey’in cinayete kurban gitmesi grubun güven dinamiğini sarsar. Cinayet kusursuz bir şekilde Iris’in üstüne atılmaya çalışılır; ancak Josh, Iris’in mükemmel özellikler donatılmış bir robot olarak üretildiği gerçeğini unutmaktadır. Tasarım harikası Iris kusursuz bir sevgili ve robot olmasının haricinde insani duygulara sahip bir androiddir. Ne yazık ki büyük bir aşk hissettiği Josh’tan intikam almak için tüm mekanik sistemini yeniden düzenlemesi gerekmektedir. Üstelik Iris, robot olduğunun farkında değildir.

İnsan tasarımı mekanik ürünlerin teknolojik bir ömre sahip olduğu gerçeği bu yaratıların birer özne durumuna getirilmesine neden olmaktadır. Metalardan alınan üst düzey verim, cansız bir nesneyi bir insandan daha değerli bir mertebeye yüceltir. Keza 18. yüzyılın ikinci yarısında İngiltere’de 19. yüzyılın başlarında ise tüm Avrupa’da yayılan Sanayi Devrimi, sanayinin baş döndürücü bir hızla büyümesiyle toplum yapısını kökünden sarsmıştır. [3] Günümüzde yapay zekânın gelişimiyle birlikte mekanik ürünlerin kullanım dinamiklerinde Sanayi Devrimi’ne oranla oldukça büyük bir değişim görülür. Nitekim, günümüzde tartışmaya başladığımız konular robotların hakları, robot yasası ve insanların olası robot saldırılarından korunması olmak üzere çeşitli maddeleri içermeye başlamıştır.

Temsilden Kopuş

Yeni dünya düzeninde makinelerin insan hayatından daha değerli oluşu yaşadığımız çağın en büyük açmazlarını yansıtmaktadır. Özellikle robotik çalışmaların........

© Film Hafızası