Dünya gümrük savaşlarını kim kazanacak?
ABD Başkanı Donald Trump’ın 2 Nisan’da ilan ettiği ve 9 Nisan’dan itibaren yürürlüğe giren yüksek gümrük vergileri bir hafta içinde dünya çapında sarsıcı gelişme ve tartışmalara yol açtı. Trump’ın tehdit, şantaj ve baskıyla ABD pazarını diğer emperyalist ülkelere ve dışarıda üretim yapan ABD tekellerine yüksek vergiler yoluyla kapatmaya çalışması değişik katmanlarda çok boyutlu derin sorunlara yol açacağı bugünden görülebiliyor.
İlan edilen “gümrük savaşları”nın ABD içinde enflasyon, hayat pahalılığı ve yoksulluğa yol açacağını pek çok analist ifade ediyor. Trump’ın gümrük vergilerinden elde edilen gelirle bu sorunları hafifletmek için kullanacağını ileri sürenler var. Ancak gerçekleşmesi pek mümkün görünmüyor. Görünen ise dünya pazarlarından beslenen ABD tekellerinin ve dışarıdan gelen ürünleri daha pahalıya almak zorunda kalacak emekçi sınıfların Trump’a bayrak açma olasılığının hiç de az olmadığı. Bu nedenle sadece yönetim kademesindeki sermaye klikleri arasında değil, aynı zamanda sermayeyle emek arasındaki çelişkiler de öncesine göre derinleşecek.
Gümrük vergileriyle asıl meydan okunan ülkenin Çin olduğu ise sır değil. Joe Biden döneminde Tayvan sorunu üzerinden ABD’nin bölgedeki müttefikleriyle Çin arasında yükselen tansiyon daha çok askeri tatbikatlar ve manevralar boyutundaydı. Bu nedenle askeri açıdan karşı karşıya gelmeleri daha yüksek bir olasılık olarak görünüyordu. Ne var ki; askeri seçenekten önce “ticaret savaşı” başladı.
Bugünkü veriler ve Pekin’in gösterdiği tepkilere bakılırsa süreç tam da Çin’in istediği yönde........
© Evrensel
