menu_open Columnists
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close

(Daha da) militerleşen dünya, asker fabrikası

51 3
12.07.2025

Dünyanın ordusu gittikçe büyüyor. Sayılara bakalım, sayılarla sarsılalım. 2024’te tüm dünyada askeri harcamalar önceki yıla göre yüzde 9.4 artarak 2.72 trilyon dolara yükselmiş. Soğuk Savaş döneminden beri en hızlı artış yılı. SIPRI’nin (Stockholm Uluslararası Barış Araştırmaları Enstitüsü) verilerine göre 2015’le karşılaştırıldığında bu yüzde 37 gibi inanılmaz bir büyüme anlamına geliyor.

İvme bilakis artıyor. Daha geçen hafta Lahey’deki zirvede NATO ülkeleri yeni bir uzlaşmaya vardı: Savunma harcamaları 2035’e kadar her ülkenin gayrisafi yurt içi hasılalarının yüzde 5’ine çıkarılacak. Yüzde 3.5 ilk anda akla gelen silah, mühimmat ve askeri birlikleri içeren “sert savunmaya”, kalan yüzde 1.5’i de siber güvenlik ve askeri hareketlilik için.

“Bölgesel gerginliklerin artması ve Avrupa’daki değişen jeopolitik manzara ortasında ulusal güvenliği artırmak” gerekçesiyle Hırvatistan da Sırbistan da zorunlu askerliğe geri dönüşü konuşuyor, vicdani ret hakkını kullanmak mümkün olmayacak.

Danimarka’da askerlik zorunlu ama sayı yettiği müddetçe herkes çağrılmıyor, kura çekiliyor. 1 Temmuz itibarıyla artık kadınlar da zorunlu askerlik için kura sistemine dahil edilmiş. Gerekçe Rusya’nın Ukrayna işgali, NATO üyelerinin askeri harcamalarını artırmaları. Haki renkli bir salgın.

Akut çatışmalar üzerinden konumları güçlendirmek, yeni küresel güç dağılımında payı büyütmek için savunmaya yüklenme eğilimi tabii ki bu devletler düzeninin tabiatı. Evet, savunma sanayi teknolojisi daha pahalı hale gelmiş olabilir. Yine de bunun ya da sadece ‘Putin şunu yaptı’, ‘ama İran’, ‘zaten Çin’in ne çevirdiği meçhul’ gibi görünür gerekçelerin açıklamaya yetmediği bir eğilim söz konusu olan. Kapitalizm krizini en sancısız askeri harcamalar üzerinden dindiriyor. Doğası itibarıyla birçok sektörle de bağı olduğu için militarist yatırım düzenin........

© Evrensel