Brezilya’da bir iş mahkemesi, Volkswagen Brezilya’yı (Volkswagen Brazil) 1974–1986 yılları arasında Amazon Bölgesi’ndeki Santana do Araguaia sığır çiftliğinde işçileri “köle benzeri koşullara” tabi tutmakla suçlu buldu. Washington Post’un haberine göre hâkim, işçilerin “borç köleliği (debt bondage), fiziki şiddete maruz kalma ve aşağılayıcı koşullarda çalışma” gibi modern kölelik tanımlarına uygun koşullara tabi tutulduklarına hükmetti. Olayın Brezilya’nın askeri diktatörlük döneminde, kalkınma bahanesiyle Amazonlara yönelik geliştirilen politikalar çerçevesinde yaşandığı anlaşılıyor. Bu dönemde Volkswagen’in çiftliği (sadece otomobil üretmiyormuş), ağaçları keserek alanı sığır yetiştiriciliğine uygun hale getirmek için kullanılmış. Sığır çiftliğinde çalışmaya getirilen işçiler, “gatos” adı verilen işçi toplayıcılar tarafından ormana çekilmiş, ardından borçlandırılarak, silahlı gözetim altında ve zor koşullarda çalıştırılmışlar. İşçilere başlangıçta “iyi ücret, yemek ve barınma” vadedilmiş. Çiftliğe geldiklerinde ise gıda ve barınma masrafları “borç” olarak yazılmış, ücretlerinden düşülmüş. Silahlı gözetmenler tarafından dış dünyayla bağları kesilmiş, kaçmaya çalışanlar şiddet görmüş. 2019 yılında 1000 sayfalık bir dosyanın savcılığa sunulmasıyla dava resmiyet kazanmış, davanın alametifarikası “modern kölelik” suçlaması. Değerlendirmeler bu kararın gelecekte benzer hak ihlallerinin takibi ve şirketlerin hesap verebilirliğinin sağlanması açısından çok önemli olduğunu söylüyor. Ne diyelim, umarız böyle davalara gerek kalmayacak bir gelecek olur…

Kupür: Veja Magazine

Kupür: Veja Magazine

Amazonlarda çok sayıda yerli ve uluslararası şirket var. 90’lardan itibaren soya monokültürü için dev araziler açılıyor mesela. Göçmen işçiler… uzun saatler… çok düşük ücretler… pestisitlere maruz bırakılma… artan sağlık riski… çevre tahribatları… yerli halkın toprak kaybı. Tüm bunlar vukuat-ı adiyeden.

Amerikan devi Cargill ile ilgili formel, enformel davalar söz konusu.

Ancak Amazonda en kazançlı sektör açık ara madencilik. Madencilik sektöründe yasa dışı işçi çalıştırmaya, çocuk işçiliğine, güvenliksiz ocaklara, zehirlenmelere, iş cinayetlerine, yerel halkın yerinden edilmesine vb. eşlik eden inanılmaz kârlar söz konusu. 2023 tarihli bir Guardian araştırması Brezilyalı madencilik şirketi Vale’nin, 2010 yılından bu........

© Evrensel