Suriye bir kez daha diplomasi koridorları ile sahadaki gerçeklik arasındaki makasın uçuruma dönüştüğü günlerden geçiyor.

Diplomasi koridorları ile başlayalım önce...

Son olarak Suriye’deki geçici hükümetin Dışişleri Bakanı Esad El Şeybani neredeyse son anda duyurulan bir Moskova ziyareti yaptı. Şeybani’nin yanında savunma bakanı da vardı. Rusya Dışişleri Bakanı ile ortak basın toplantısı da yapan Şeybani Suriye’de Dürzilerin ülkenin bölünmesi için araç olarak kullanıldığını söyledi. Rusya ile ilişkilerin yasal temeller ölçüsünde devam edeceğini belirten Şeybani’nin basın toplantısında söylediklerinden Suriye-Rusya ilişkilerinin bekasına ilişkin pek bir şey öğrenemedik.

Lavrov’un “Kürtler dahil ülkedeki bütün unsurların dahil olduğu kapsayıcı hükümet olmalı” vurgusu elbette önemliydi ancak en azından basına açık kısımlarda Rusya’nın Suriye’deki azınlıklara yönelik katliamlar ve saldırılar konusunda keskin bir çıkışı olmadı şimdiye kadar. Bu arada Şeybani’nin yanına savunma bakanını da alarak Moskova’ya gidişinden hemen önce Putin ile Netanyahu’nun telefon görüşmesi yaptığını hatırlamak gerek. Yine bu yazının yazıldığı saatlerde Şeybani’nin Bakü’ye geçerek İsrail heyeti ile bir araya geleceği toplantının yapılması bekleniyordu.

Rusya’nın öncelikle Esad’ın düşüşünden önce Suriye’de edindiği nüfuzu kurtarmaya çalıştığı açık. Rusya’nın savaş gemilerinin Lazkiye ve Tartus Limanlarına dönmesi oldukça zor görünüyor ancak Lazkiye’deki Hmeymim Üssünün durumu hâlâ belirsiz. Keza Rusya’nın, Ukrayna savaşı sebebiyle Orta Doğu diplomasisindeki ağırlığı oldukça azalmıştı. Rusya da Suriye-İsrail meselesi üzerinden ağırlığını ve etkinliğini hissettirmek için yakaladığı fırsatı değerlendirmek istiyor gibi görünüyor. Bu arada Rusya’nın oldukça pragmatik politikalar yürüttüğünü geçtiğimiz yıllarda sadece Suriye sahasındaki hamlelerden biliyoruz. Bu nedenle Rusya’nın bugünlerde her ne kadar toprak bütünlüğü gibi vurgular yapıyor olsa da etnik-dini-mezhebi topluluklar üzerinden Suriye sahasındaki aktörlerden biri olmaya çalışması şaşırtıcı olmaz. Sonuçta Rusya açısından Suriye Orta Doğu’ya ve Doğu Akdeniz’e açılan kapı. Ukrayna savaşı nedeniyle kendi bölgesinde oldukça sıkışan Rusya’nın Orta Doğu’daki bütün olasılıkları fırsata çevirmeye çalışması oldukça muhtemel.

Öne çıkan ikinci ülke Azerbaycan. Bakü ile Moskova ilişkileri........

© Evrensel