AHMET ARSLAN

Denetçi, CPA, MBA

Zaman zaman belediye şirketlerine ilişkin denetimler ve adli süreçlerle ilgili olarak kamuoyuna yansıyan bilgiler söz konusu şirketlerin kendilerine münhasır özelliklerinin tam olarak farkında olunmadığına işaret etmektedir.

Bu durumun başlıca sebebi belediye şirketlerinin ya tamamen kamu idaresi veya özel sektör şirketi olarak algılanmasından kaynaklanmaktadır.

Oysa, devletin kamu iktisadi teşebbüslerinden (KİT) farklı olarak belediye şirketleri bazı hususlarda kamu hukuku kurallarına, bazı hususlarda ise özel hukuk (Türk ticaret kanunu, borçlar kanunu vb.) tabi olduğundan kendilerine münhasır özellikleri bulunan kurumlardır.

Söz konusu özellikleri aşağıda başlıklar altına açıklayabiliriz.

1- Belediye şirketleri resmi daire veya kamu idaresi statüsünde değildir

Türk Ticaret Kanunu hükümlerine göre kurulduğu ve söz konusu kanuna göre tacir sıfatına sahip olduğundan ve özel kanunla düzenlenmediğinden belediye şirketleri resmi daire, kamu idaresi, kamu kurum ve kuruluşu statüsünde değildir.

2- Belediye şirketleri belediye ile bedelsiz mal ve hizmet ilişkisine giremez

Sermayesinin tamamı belediyeye ait olsa belediye şirketlerinin hesap, varlık ve kaynakları tamamen ilgili belediyeden ayrı olup, belediye şirketi yöneticileri belediyenin değil, şirketin menfaatlerini korumakla yükümlüdür. Bu nedenle, belediye şirketlerinin şirkete ait varlık ve kaynakları belediyeye bedelsiz şekilde aktarmaları yasal olarak mümkün değildir.

3- Belediye şirketlerinin satınalmaları kural olarak ihaleyle, istisnai olarak ise ihalesiz şekilde gerçekleştirilir

Belediye şirketlerinin mal ve hizmet alımları kural olarak 4734 sayılı Kamu İhale Kanununa göre ihaleyle ve şartların varlığı halinde doğrudan teminle gerçekleştirilmekle birlikte doğrudan mal ve hizmet üretimine veya ana faaliyetlerine yönelik ihtiyaçlarının temini için yapacakları mal ve hizmet alımları söz konusu kanunun 3’üncü maddesinin (g) bendi kapsamında istisnalar kapsamında ihalesiz şekilde gerçekleştirilebilir.

Sermayesinin tamamı belediyeye ait olsa ve ilgili belediyenin onayı ile istihdam edilse dahi,........

© Ekonomim