KÜRŞAD TÜZMEN - Eski Devlet Bakanı – TDKF Yönetim Kurulu Başkanı

Dünya finansal düzeni, ABD’nin borçlanma mekanizmasıyla birlikte hareket ediyor. Borç, küresel sistemin ortak problemidir. ABD’nin borcu sadece kendi iç meselesi değil; küresel finansal dengeler açısından hepimizin meselesidir.

Borçlanma alışkanlığı yeni bir olgu değil. Yüzyıllardır devletlerin, imparatorlukların ve küresel güçlerin borçlanma yoluyla yükseldiğini, aynı şekilde ağır borç yükü altında çöküşe sürüklendiğini görüyoruz. Bugün tartıştığımız konu, tarihin farklı dönemlerinde defalarca karşımıza çıkan kadim bir döngünün günümüzdeki yansımasından başka bir şey değildir.

Kenneth Rogoff, ABD’nin 37 trilyon dolara ulaşan devasa borcunun nasıl bir yük oluşturduğunu çarpıcı şekilde dile getiriyor. Rogoff’un örneğine göre, faiz oranlarındaki yalnızca %1’lik artış, ABD bütçesine 370 milyar dolar ek yük getiriyor. Bugün ABD’nin yıllık savunma harcaması yaklaşık 850 milyar dolar iken, sadece faiz ödemelerinin 880 milyar dolara ulaşmış olması, tabloyu daha da vahim hale getiriyor.

Borçların gayrisafi milli hasılaya oranının yükseldiği dönemlerde, büyük devletlerin çöküşlerini geciktirmek için savaşlara yöneldiklerini tarih bize açıkça gösteriyor.

- 16. yüzyılda İspanya,

- 17. yüzyılda Hollanda,

- 19. yüzyılda İngiltere ve

- 17, 18 ve 19. yüzyılda savaşmak zorunda kalan Osmanlı İmparatorluğu…

Bugün aynı döngünün ABD özelinde tekrarlandığını görüyoruz. Rogoff’un dikkat çektiği noktalar bu bakımdan doğrudur ve tarihle benzerlik taşımaktadır.

Bununla birlikte, göz........

© Ekonomim