SPK’nın 1 Ocak 2026 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere nitelikli yatırımcı portföy değerini minimum 15 milyon TL’ye yükseltmesi gerekmektedir.SPK’nın 1 Ocak 2026 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere nitelikli yatırımcı portföy değerini minimum 15 milyon TL’ye yükseltmesi gerekmektedir.

Herhangi bir serbest yatırım fonu, BİST30-50-100 dışında likiditesi zayıf, piyasa değeri düşük bir hisse senedine yatırım yaparak ilgili şirketteki sahiplik oranını şirketin piyasa işlemlerini kontrol edebilecek miktara çıkarabilmektedir.

Geçtiğimiz hafta 10 milyon TL’yi aşkın yatırımcının 8 trilyon TL üzerinde portföy değerine sahip olan yatırım fon piyasasındaki güncel fon dağılım bilgilerini sizlere aktarmıştım. 2007 yılında ilk kuruluşunda yer aldığım serbest yatırım fon piyasası geçen 18 yıl sonunda bugün 5 trilyon TL aktif büyüklüğüne ulaşarak fon piyasası toplamından a düzeyinde önemli bir pay almaktadır.

Serbest fonların içerisinde özel kurulmuş fonlar 739 milyar TL, döviz fonları 2,3 trilyon TL, hisse senedi fonları 195 milyar TL, katılım fonları 500 milyar TL, Kısa Vadeli fonlar 876 milyar TL ve Diğer fonlar da 286 milyar TL’lik bir ağırlığa sahip bulunmaktadır.

Son zamanlarda serbest hisse yatırım fon piyasasındaki bazı fon getirilerinde yaşanan anormal yükselişler neticesinde piyasada bu yöne doğru aşırı bir ilgi olduğu aşikar. Ancak bu durumun yeni olmadığı 2022 yılından bugüne kadar bir kaç serbest yatırım fonunda çok yüksek düzeylerde getirilerin gerçekleşmekte olduğunu Tefas (Fon Bilgilendirme Platformu) üzerinden görebilmekteyiz.1

Örneğin BİST100 Endeksi’nin son 1 yıl içerisinde ,43 getiri sağladığı bir piyasa ortamında bir serbest yatırım fonunun .000’e yaklaşan miktarda getiri sağlamış olması piyasanın olağan akışına aykırı bir durum arz etmektedir. İlgili fon ölçütünün BİST-KYD 1 Aylık Gösterge Mevduat TL Endeksi şeklinde bir tercih yapıldığı ortamda, fon dağılımının �’yı aşan oranda hisse senedi ağırlığında olması fon ölçütü-fon dağılımı arasında ciddi bir uyumsuzluk durumunu da beraberinde getirmektedir.

BİST hisse senedi piyasası haricinde vadeli piyasa olan VİOP üzerinden ortalama endeks/hisse kontratlarında 6-9 kat arası kaldıraç imkanı kullanılmış olunduğunda bile endeks yıllık getirisinin 600 kat üzerinde bir yıllık getiriyi sağlayabilmek istatistiksel olarak imkansıza yakın bir durumdur.

Matematiksel olasılık hesabına göre böyle bir yatırımın 1 yılda gerçekleşmesi 22 standart sapma uzaklıkta bir durum olması anlamına gelmektedir. Yani 10-106 civarında bir şekilde istatistiksel olarak böyle bir yıllık getirinin olabilme olasılığı “sıfır”dır. Sayısal olarak mümkün olamayan durumun fon piyasasında gerçekleşmiş olması fonun aşırı risk almış olmasına, 3-4 küçük hacimli hisse senedi üzerinden aşırı yoğunlaşarak işlemlerin yapılmış olmasına, kaldıraçlı pozisyonların kullanılmış olunmasına ve makyajlanmış kısa dönemde elde edilen yüksek getirinin yıllıklandırılmış hesaplaması gibi çeşitli sebeplerle mümkün olabileceğini düşünebiliriz.

Serbest yatırım fonları tanımları gereği nitelikli yatırımcılara fon içeriği dışarıdan gözükmeksizin........

© Ekonomim