menu_open
Columnists Actual . Favourites . Archive
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close
Aa Aa Aa
- A +

Yapay zekânın yeni çevrimi II

7 0
07.11.2024

Yapay zekânın çevrimini chip-laptop-veri merkezi ekseninde ele aldıktan sonra bu yazıda yazılım ve telekomünikasyon taraflarına değineceğim. Bir önceki yazımda işler, harici etken olarak yapay zekânın teknolojik altyapısının enerji verimliliği ve politikaları ile ilişkisine bağlanırken yeni bilinmez belirleyici ABD seçimlerinin etkisi olacak.

Google’ın arama motoru belirli bir algoritmaya göre karşınıza sonuçlar çıkarır. Algoritmanın ne şekilde olduğunu bilen biri bunun tarafsızlığından kolay kolay şüphe edemez. Ancak reklamlar bütün işi değiştirir. Siz bir havayolu şirketinin adı ile örneğin uçak bileti almak için arama yaptığınızda adını yazdığınız şirket değil de onun biletlerini satan bir aracı şirket reklam veren önceliği ile karşınıza çıkabilir.

Telif hakları işin içine girdiği için farklı bir ekonomi işleyen YouTube ise sizi reklamsız aboneliğe geçmeye ikna etmek için ve tabii ki kârlı bir operasyon gerçekleştirmek için şarkı araları da dâhil olmak üzere reklam yerleştiriyor. Ancak bu reklamların arasında Opera tarayıcısını kurarak içeriğe reklamsız ulaşmanın reklamı da var.

Biz Türkiye’de bilmek yerine inanmaya dayanan bir model içinde taraftar olarak yaşamaya alıştığımızdan bu sistemleri algılamaya gereken ilgiyi göstermiyor ve zaten anlamayıp her zaman manipüle edilmeye hazır biçimde bekliyoruz. Bunları anlatmamın nedeni, yapay zekâ ile ilgili yazacaklarıma altlık yapmak.

Kendiniz yeterince zeki değilseniz ve yapay zekâ ile anlaşacak kadar dilinden anlamıyorsanız, yapay zekâ çağında ayakta kalmanız zor olacak. Basit bir örnek vermek gerekirse, ABD seçim sonuçlarının takibine atıfta bulunmak isterim.

Kripto para dünyası, ABD seçimlerini Cumhuriyetçi Donald Trump’ın kazanmasının kriptoparaları uçurmasını bekliyordu. Seçimin bir gün öncesinde iki uzman kardeşimizin bu konudaki kehanetlerini dinleme fırsatım oldu. Dijital dünyada kesintisiz biçimde işlem yapmak mümkün olduğundan yatırım yapacaklara faydaları olduğunu ve bir etki yarattıklarını sanıyorum. Ancak benim asıl merakım, Trump’ın kazanmasının Blockchain ve yeni nesil telekomünikasyon şirketleri üzerindeki etkisi olurdu. Yapay zekâ kullansam, bu konuda yorum isterdim. Bunu yaparken de teknoloji ve finans kadar uluslararası ilişkiler bilen birinin oturduğu bir masada yapay zekâyı dijital ve gelecekte belki de fiziksel olarak aramızda görmek isterim.

Gece yatarken televizyonda ABD seçimlerini izlemek için stüdyolar kuruluyordu. Bu türden bir heyecan taşımadım. Sabah altıda kalktığımda telefonumu elime aldım; iPhone’daki Google ikonuna tıkladım. Karşıma Volkan Demirel’in duygusal ayrılığı ile ilgili bir başlık çıktı:TV100’de yorumculuğu bırakmış galiba ama yanıltıcı olmayayım çok dikkatli bakmadım. ABD seçimleri ile ilgili sorgulama yaptığımda Trump’ın 30 karar verici delege kadar önde olduğunu gördüm. Yazıyı erteleyip biraz daha kestirmeye karar verdim.

Saat 9:00’da belirlenen delege sayıları artmıştı ama Trump farkı koruyordu. Bu sonuca ulaşabilmek için yine arama yapmam gerekti. Karşıma ilk haber olarak Novak Djokovic’in sakatlığı nedeniyle İtalya’da (yanılmıyorsam Torino) dünyanın en iyi sekiz tenisçisini buluşturacak turnuvadan çekildiğini açıklaması çıkmıştı. Bir önceki aramam ve Gmail’de Associated Press (AP) bültenlerini takip etmem Google’ın beni ABD seçimlerine yönlendirmesi için yeterli olmamıştı.

Bunun bir yanlı tavır (bias) olduğunu yazacak halim yok. Ancak ben önyargılı bir insan olarak Demokrat Kamala Harris’in Microsoft ile birlikte en büyük bağışçısı olan Google’da (ya da Alphabet) seçim sonucuna böyle bir duyarsızlık olmasını, Trump’ın kazandığı şeklinde yorumladım. Bundan sonra Trump’ın bu ikisi ile karşılaştırılamayacak kadar düşük kalan bağışçısı Walmart’ın yapay zekâ alanında yapacaklarını da takip edeceğim.

Trump’ın kazanmasının ardından Doğu-Batı çatışma hattının Çin’e daha fazla yaklaşması beklentisi, birazdan Huawei ve 5.5G konusunda aktaracaklarımı da siyasi........

© Ekonomim


Get it on Google Play