Koloniler savaş sırasında gevşek bir konfederasyon oluşturmuşlardı. Savaştan sonra nasıl bir ülkenin oluşturulacağı konusuysa fazla tartışılmadan ertelenmiş bir konuydu. Ancak 1786’dan itibaren tartışma ertelenemez hale geldi. Üstelik savaş sırasında alınan borçlar ciddi boyuttaydı. Hatta savaş borçlarının nasıl ödeneceği konusu kadar Amerikalıların kişisel borçlarını nasıl ödeyecekleri de gündemin öncelikli maddesiydi. 1784 ilkbaharında Massachusetts köylüleri vergilerin yumuşatılması, iflasların ertelenmesi ve borçlulara açılan davaların askıya alınması için toplantılar yapmaya başlamışlardı bile. 1780’lere kadar Massachusetts siyasetinde etkin olan Samuel Adams –Washington’dan sonra ABD’nin ikinci başkanı olacak John Adams’ın kuzeni- daha 1784’te köylülerin sadece meclislerin karar verebileceği konularda aralarında toplanıp manifestolar yayınlamalarını yeni devlet için tehdit olarak görüyordu. Yeni devlet nasıl bir devlet olacağına karar veremeden Shays isyanı patladı.

Shays isyanı Massachusetts’in ticaret merkezlerinden uzaktaki bölgelerinden ciddi destek gördü. Boston ve Suffolk isyana karşı çıkarken, Worcester ve Berkshire isyanın merkezleri oldular. Essex ve Middlesex kısmen destek verdi. İsyanın neden çıktığı aşikâr olduğuna göre olayların neden ve nasıl şiddet içermeye başladığı sorusu daha anlamlı bir soru. İsyanın talepleri bazı asilerin borç sorununun çözülmesi ve maddi durumlarında iyileşme sağlanması mevcut siyasi durumda mümkün olmadığı için mecburen radikaldi. Kamu görevlilerinin her sene yeniden seçilmesi, ücretlerin her sene yıllık belirlenip sabitlenmesi, Massachusetts eyalet senatosunun feshi, temsil biçiminin değiştirilmesi, yerel sulh mahkemelerinin feshi talepleri ne eyaletin ne Kıta Kongresi’nin kabul edebileceği taleplerdi. Karşılıklı sert bir dil kullanılması muhtemelen taleplerin bir tür yeni devrim anlamına geldiğini gören Boston’un ve Kongre’nin uzlaşmaz tutum takınmasına neden olmuştur. Ancak uzlaşmaz tutumun isyanı körüklemiş olması da olasıdır.

Acaba sadece bir ‘kuzeyli’ isyanı mıydı? Ekonomik sıkıntılar ve borç sorunu sadece Massachusetts’e özgü olmayıp şu veya bu derecede bütün kolonilerde hissediliyordu. Buna rağmen isyan eden tek eyalet Massachusetts oldu. Elbette Massachusetts bir bütün olarak isyan etmedi. Yine de “Massachusetts........

© Ekonomim