Geçen haftaki yazımda değindiğim giyim ve ayakkabı sektörlerinde yaşanan sıkıntıların önemli nedenlerinden birisi, her iki sektörde de ithalatın son yıllarda hızlı bir şekilde artması. Bugün, sadece bu iki sektörde değil, toplam ithalatımızda payları giderek artan Çin ve Vietnam ile karşılıklı ticaretimizde oluşan dengesizliğe değineceğim. Ancak öncesinde, sevgili Hakan Kara’nın Çarşamba günü gündeme getirdiği, hazır giyim fiyatlarının artışıyla ilgili TÜİK’in yayınladığı iki verinin birbiriyle uyumlu olmaması konusundan bahsetmek istiyorum. Geçen haftaki yazımda, TÜİK verilerinin doğru olduğu varsayımıyla bir analiz yapmıştım. Elbette, zihnimin bir yerlerinde TÜİK verileriyle ilgili şüpheler olsa da elimizdeki resmi veriler bunlar olduğu için, bu şüphelere yazımda yer vermemiştim. Fakat şimdi Hakan Kara’nın dikkati sayesinde, TÜİK’e ait perakende satış hacim endeksinden izlenen giyim fiyatlarının gelişimiyle, tüketici fiyat endeksindeki giyim fiyatlarının seyrinin, farklı bilgiler içerdiğini görüyoruz. Şöyle ki, TÜİK verilerine göre son beş yılda perakende giyim satış fiyat endeksi 8 kat artarken, tüketici fiyat endeksi kapsamındaki giyim fiyatları ise 2,7 kat artmış. Yine Hakan Kara’nın hesabıyla, bu dönemde tüketici fiyat endeksindeki giyim satış fiyatları, perakende satış endeksindeki giyim fiyatları kadar artmış olsaydı, tüketici fiyat enflasyonu bugün 12,5 puan daha yüksek olacaktı. Ümit edelim ki TÜİK, kısa zamanda bu konuyla ilgili kafa karışıklığımızı giderecek ikna edici bir açıklama yapar.

Bugünkü konumuza dönecek olursak... Türkiye, çok uzun yıllardır dış ticaret açıkları veren bir ülke. Özellikle hızlı büyüdüğümüz dönemlerde, hele bir de Türk Lirası reel olarak değer kazanmışsa, ithalatımız hızlı bir şekilde büyüyor ve dış ticaret açığımız da genişliyor. Dış pazarlarımızdaki gelişmelere daha duyarlı olan ihracatımızda ise yine özellikle Türk Lirası’nın reel olarak değerli olduğu dönemlerde, ithalattaki artışa ayak uyduran bir büyüme göremiyoruz. Bu resme, TÜİK’in verilerini kullanarak Tablo 1’den biraz daha yakından bakalım:

Dış Ticaret Dengesinin Gelişimi

GSYH (Milyar $)

İhracat (Milyar $)

İthalat (Milyar $)

Dış Ticaret Dengesi

İhracat/GSYH (%)

İthalat/GSYH........

© Ekonomim