Bildiğimiz kapitalizmin, yani 1980 sonrasının ne­oliberal modelinin kriz­de olduğu fikri kafamda uzun süredir var. Ama Branko Mila­nović’in yeni kapitalizm konu­sundaki mini yazı dizisini gö­rünce el artırabileceğim duygu­su kapladı içimi.

Bizim kuşak kapitalizmin sonu gelebileceğine samimiyetle ina­nır ve sonrasındaki düzenin na­sıl bir şey olabileceğini tartışırdı. Henüz SSCB’nin yıkılmadığı yıl­lardı. Neoliberalizmin tüm dün­yada kadiri mutlak bir sistem ola­rak algılanmaya başladığından bu yana kapitalizmin sonunu tar­tışan pek kimse kalmadı galiba. Ben ve belki birkaç dinozor daha.

Fakat bu tartışmanın yeniden açılmasının zamanı geldi. Artık çok alametler belirdi. O kadar ki dünya ekonomik düzeni nereye gidiyor sorusu salt bir entelek­tüel merak olmaktan çıktı ve an­lı-şanlı ekonomi gazetelerinin el attığı bir mesele haline geldi.

Gelir dağılımı üzerindeki ça­lışmalarıyla tanınan Branko Mi­lanović ilginç bir analiz yapmış. Buna göre gelir dağılımı pirami­dinin en tepesindeki en zengin­ler, hem sermaye gelirlerinden hem ücretlerden aslan payını alı­yor. Kapitalist ile çalışan, patron ile işçi giderek aynı kişi haline ge­liyor. Bu genel bir eğilim olmasa da çok az sayıda çalışan çok yük­sek gelir alsa da zengin patron-iş­çi alışıldık kapitalizm imajı ile hiç uyumlu değil.

Klasik kapitalizmde, iki ana sınıf vardır: sermayeyi (üretim araçlarını) elinde bulunduran ka­pitalistler ile hayatta kalmak için emek güçlerini........

© Dünya