Türkiye’de vergi denetimi uzun yıllar boyunca belir­li geleneklere ve yerleşik uygulamalara dayanarak yürü­tülürken, vaktiyle manuel (fizi­ki) olarak yapılan vergi inceleme­lerinde talep edilen çok sayıda­ki defter ve belgelerin yarattığı iş yoğunluğu, zaman kaybı hatalı veya eksik sunulan defter ve bel­geler, denetim elemanının hata­lı inceleme veya raporlaması so­nucu hem Hazine kaybına hem de mükellefler haksız vergi salın­masına yol açıyordu.

Gerek yaşanan sorunlar, gerek­se zaman kaybı, eksik veya hatalı incelemeler sonucu denetim sis­teminin gelişen teknolojinin ve ya­pay zekânın desteğiyle güncellen­mesi gerekiyordu. Hazine ve Ma­liye Bakanlığı’nın uzun ve özverili çalışması sonrası artık elektronik inceleme sürecine geçilmesine karar verilerek yeni uygulamanın başlatıldığı, Bakan Mehmet Şim­şek tarafından (ilk adım diyerek) geçen hafta kamuoyuna açıklandı.

13 Mayıs 2025 tarihli ve 32899 sayılı Resmi Gazete’de elektro­nik işlemlerin vergi inceleme sü­reçlerinde kullanılmasına ilişkin ‘Vergi İncelemelerinde Uyulacak Usul ve Esaslar Hakkında Yönet­melikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik’ yayımlandı.

Söz konusu değişiklikler özetle aşağıdaki gibidir.

1 Tanımlar kısmına yeni kavramlar eklendi

Mevcut Vergi İncelemelerinde Uyulacak Usul ve Esaslar Hakkın­da Yönetmeliğin “Tanımlar” baş­lıklı 3 üncü maddesine aşağıdaki iki yeni tanım eklenmiştir.

“i) Elektronik sistem araçla­rı: Defter ve belgelerin ibraz edil­mesi, tutanakların düzenlenme­si, görüntülü ve sesli görüşme sağ­lanması gibi vergi incelemelerine ilişkin işlemlerin elektronik or­tamda yürütülmesini sağlamak üzere Bakanlık tarafından oluş­turulan her türlü elektronik sis­temi,”

“j) Güvenli elektronik im­za: 15/1/2004 tarihli ve 5070 sa­yılı Elektronik İmza Kanununun 4 üncü maddesinde niteliklerine yer verilen elektronik imzayı,”

2 Vergi incelemelerinde elektronik sistem araçları kullanılabilecek

Aynı Yönetmeliğin “Vergi ince­lemelerinin yürütülmesi” başlık­lı 4 üncü maddesine, vergi incele­me sürecinde, Bakanlık tarafın­dan oluşturulan elektronik sistem araçları kullanılabileceğine iliş­kin aşağıdaki fıkra eklenmiştir.

“(3) Vergi inceleme sürecinde, Bakanlık tarafından oluşturulan elektronik sistem araçları kulla­nılabilir.”

3 Elektronik ibraz sonrası üretilen belgeler e-imza ile imzalanabilecek

Aynı Yönetmeliğin “Defter ve belgelerin alınması” başlıklı 12’nci maddesine, elektronik or­tamda ibraz edilen defter ve bel­geler için sistem tarafından bir belge üretileceği ve bu belgenin güvenli elektronik imza ile imza­lanacağına ilişkin aşağıdaki cüm­le eklenmiştir.

“Defter ve belgelerin elektronik ortamda ibrazı üzerine sistem ta­rafından ibraz durumunu göste­ren bir belge üretilir ve söz konu­su belgeyi mükellef veya mükellef tarafından defter ve belgelerin ib­razı için vekâlet verilenler güvenli elektronik imza ile imzalar.”

4 İnceleme tutanakları elektronik ortamda dü­zenlenebilecek

Aynı Yönetmeliğin “İnceleme tutanakları” başlıklı 16’ncı mad­desine, inceleme tutanaklarının elektronik ortamda düzenlenebil­mesi ve güvenli elektronik imza ile imzalanabilmesine ilişkin aşa­ğıdaki fıkra eklenmiştir.

“(3) İnceleme tutanakları, Ba­kanlık tarafından oluşturulan sistem........

© Dünya