menu_open Columnists
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close

KURGAN: Dijital denetimin hukuki sınırları

15 0
04.11.2025

KURGAN, sahte belgeyle mücadele amacıyla ge­liştirilen bir risk analiz sis­temidir. Onu diğer denetim modellerinden ayıran temel özellik, cari (anlık) veriyle çalışması ve böylece mükel­lefi erken uyararak, inceleme aşamasına varmadan süreci hukuka uygun biçimde açık­lığa kavuşturmayı hedefle­mesidir.

Başka bir deyişle, KUR­GAN, denetim başlatmadan önce sinyal verip izahat ve düzeltme imkanı tanımakta­dır. Denetimin, ölçülülük il­kesi çerçevesinde temel hak­ları en az sınırlandıran araçla yapılması esas olduğundan, işe bilgi isteme ile başlayan KURGAN doğru bir adımdır. Üstelik, gereksiz incelemele­ri önleyerek, kamu kaynak­larının verimli şekilde kulla­nılmasına da hizmet etmek­tedir.

KURGAN, veriyle çalışan bir sistem olduğu için, tüm bağlayıcı veri koruma düzen­lemelerine uygun olmak zo­rundadır. Bu çerçeve; Anaya­sa’nın özel hayatın gizliliğine ilişkin 20. maddesini, Avru­pa İnsan Hakları Sözleşme­si’nin (AİHS) 8. maddesini, 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu ile Ver­gi Usul Kanu­nu’ndaki (VUK) idari bilgi topla­ma yetkisine iliş­kin düzenlemle­ri kapsamakta­dır. KURGAN’ın hukukla imtiha­nı, işte tam bu noktada başla­maktadır.

6698 sayılı Kanun, sade­ce gerçek kişileri kapsamına almaktadır. Dolayısıyla, tü­zel kişi vergi mükelleflerinin verileri, doğrudan Anayasa ve AİHS kapsamında topla­narak işlenebilir. Ancak, bu noktada yasal düzenlemele­re ihtiyaç vardır. Halihazır­da VUK’da, genel olarak ve­rilerin ne şekilde işlenece­ğine, hangi verilerin hangi süreyle sistemde tutulacağı­na, hakkında toplanan veri­ler hakkında mükellefe bilgi verilmesine, mükellefin ken­disine........

© Dünya