Irak Kürt Bölgesel Yönetimi’ndeki (IKBY) parlamento seçimleri iki yıllık bir gecikmeden sonra nihayet 20 Ekim 2024 tarihinde gerçekleşti.

2022 yılında yapılması gereken seçim, Kürdistan Demokrat Partisi (KDP) ile Kürdistan Yurtseverler Birliği (KYB) arasındaki anlaşmazlıklar yüzünden Irak Federal Mahkemesi’nin mevcut seçim sisteminde bazı değişiklikler yapması nedeniyle şimdiye kadar dört kez ertelenmişti. Bu değişikliklere göre IKB daha önce tek seçim bölgesiyken artık Erbil, Süleymaniye, Duhok ve Halepçe’den mütevellit dört seçim bölgesine bölünmüştür.

Ayrıca parlamentodaki koltuk sayısı 111’den 100’e inerken Hristiyan, Türkmen ve Ermenilere tanınan azınlık kotası da 10’dan beşe düşürülmüştür.

Hâl böyle olunca yeni sistemle ve yeni kotalarla ilk kez yapılan seçim, halkın da teveccühüne nail olmuş, 2018’de yüzde 59’larda kalan katılım oranı bu seçimde yüzde 72’lere çıkmıştır.

Genel olarak sakin geçen seçimde seçmenler ilk kez biyometrik kimlikler kullanmış ve bu sayede eskiden olduğu gibi mükerrer oy veya hak sahibi olmayanların adına oy kullanılması gibi hilelere başvurulamadığı gibi geçersiz oy sayısı da azalmıştır.

Kısa sürede açıklanan seçimlerin sonuçlarına göre; KDP 39, KYB 23, Yeni Nesil Hareketi 15, Kürdistan İslami Birlik Partisi'nin (Yekgirtu) yedi, Duruş (Halwest) Hareketi dört, Kürdistan Adalet Toplumu Partisinin (Komel) üç, Halk Cephesi iki, Kürdistan İttifakı Grubu bir ve Değişim (Goran) Hareketi ise bir sandalye kazanırken kalan beş sandalyenin ikisi Türkmen ve üçü de Hristiyan adaylar tarafından doldurulmuştur.

Hiçbir partinin tek başına hükûmet kuracak 50 1 çoğunluğa erişemediği seçim sonucunda, KDP’nin birinci, KYB’nin ise ikinci parti olduğu mevcut tablo 2018 yılındaki dağılıma benziyor olsa da 2018’de 12 sandalye kazanarak mecliste üçüncü parti olan Goran’ın sadece bir sandalye kazanarak neredeyse siyaset sahnesinden silinmesi seçimin en büyük sürprizi olmuştur.

Buna mukabil 2018 yılında sekiz sandalye kazanan Yeni Nesil Hareketi’nin de oylarını ikiye katlayarak 15 sandalye ile mecliste üçüncü parti olması da ziyadesiyle şaşırtıcı olmuştur.

Seçimin Goran’dan sonra bir diğer kaybedeni de Irak Türkmen Cephesi (ITC) olmuştur. Zira bölgedeki Türkmen nüfusunun bazı kaynaklara göre 100 bin, bazılarına göre ise 400 bin olduğuna dair iddialar varken seçime tek başına ve kota dışında giren ITC ancak iki bin oy almış ve hiç sandalye kazanamamıştır. Hâl böyle olunca IKBY meclisinde artık hiçbir Türkmen partisinin temsil edilmeyeceği bir döneme girilmiştir.

Azınlık kotasından meclise giren iki Türkmen milletvekilinin ise Erbil’den KDP’nin, Süleymaniye’den ise KYB’nin desteği ile........

© Diriliş Postası