Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan’ın dini kimlik yönünden Yahudi veya Müslüman olduğuna dair bazı fiziki imalar, Erivan kamuoyunun son güncel tartışmalarında başı çekiyor. Öyle ki tartışmalar belden aşağı. Paşinyan’ın sünnet derdi, Karekin II’nin eş derdi Ermenileri gerdi desek yeridir.

Ermenistan; Başbakanı Paşinyan ile Katolikos Karekin II arasındaki kavga ile çalkalanıyor. Bu, bir yerde güçler kavgası. Ermenistan’da devlet ile kilise arasındaki iktidar mücadelesi sertleşirken, tartışmalar sadece siyasi ve kurumsal düzlemde değil, aynı zamanda kişisel düzeye de taşınmış durumda.

Bu bağlamda Başbakan Nikol Paşinyan ile Kilise'nin ruhani lideri Katolikos II. Karekin arasında yaşanan karşılıklı ithamlar, kamuoyunda dikkat çekici bir biçimde kişisel mahremiyet alanlarını da kapsayan sert polemiklere dönüşmüştür. Özellikle Paşinyan’ın “sünnetli olup olmadığı”na dair başlatılan tartışma, toplumun hem dini hem de etnik kimlik algılarına doğrudan dokunan sembolik bir savaşa dönüşmüştür.

Kıvılcımı çakan olay, bir papazın halk önünde yaptığı konuşmada Paşinyan’ı "sünnetli olmakla" itham etmesiyle patlak verdi. Bu, Ermeni Apostolik Kilisesi inancına göre Hristiyanlığa aykırı bir durum olarak görülmekte; zira sünnet, Yahudilik ve İslam’la ilişkilendirilirken, Ermeni Apostolik geleneğinde reddedilen bir uygulamadır.

Dolayısıyla, Paşinyan’ın sünnetli olduğunun ima edilmesi, sadece kişisel bir hakaret değil, aynı zamanda onun inancına, kimliğine ve meşruiyetine dair açık bir sorgulama anlamı taşıdı. Bu ithama karşılık Paşinyan, “İsterseniz gösterebilirim” diyerek cinsel organını sergileme teklifinde bulundu.

Bu yanıt, toplumun muhafazakâr kesiminde şok etkisi yaratırken, laik çevrelerce mizahi bir meydan okuma olarak yorumlandı. Paşinyan’ın sert tepkisi, kendisinin sekülerliğe ve bireysel mahremiyete dair tavizsiz bir pozisyon aldığını ortaya koyarken, aynı zamanda kilisenin dini otorite üzerinden siyaset yapma çabasına da bir karşı duruş olarak değerlendirildi.

-Katolikos II. Karekin

Öte yandan, Katolikos II. Karekin’in evli olduğu ve çocuk sahibi olduğu yönündeki iddialar da bu çatışmanın karşı cephesinde gündeme taşındı. Paşinyan ve destekçileri, Karekin’in bekârlık yemini etmesine rağmen evlilik yaptığı ve çocuğu olduğu yönünde belgeler olduğunu öne sürdüler. Bu iddia, kilisenin kendi iç ahlaki ve dogmatik ilkelerine aykırı bir durum oluşturduğu için kamuoyunda ciddi tartışmalara yol açtı.

Katolikos Karekin, bu suçlamaları doğrudan reddetmese de konuyla ilgili suskunluğunu korudu. Kilise çevreleri ise bu iddiaları hükümetin itibarsızlaştırma operasyonunun bir parçası olarak değerlendirdi. Ancak kamuoyunun büyük bir kısmı, kilisenin şeffaflık ve hesap verilebilirlik konusunda zayıf kaldığını, bu tür söylentilere açıklık getirilmemesinin kurumsal meşruiyeti zedelediğini düşünmektedir.

Bu iki sembolik tartışma —Paşinyan’ın sünnetli olup olmadığı ve Karekin’in evli olup olmadığı— aslında Ermenistan’daki daha geniş çaplı bir kültürel yarılmayı temsil etmektedir. Bir tarafta laik, birey haklarını önceleyen ve dini sembolleri kamusal alandan dışlamaya çalışan bir siyasi lider; diğer yanda geleneksel değerleri temsil ettiğini savunan ama kendi içindeki çelişkilerle yüzleşmekte zorlanan bir ruhani kurum.

Her iki tartışma da toplumun bilinçaltındaki dini kimlik, otorite, meşruiyet ve ahlak meselelerini gündeme taşımakta ve siyasi kamplaşmayı daha da keskinleştirmektedir. Kısacası, Ermenistan’da artık yalnızca kimin yöneteceği değil, nasıl bir Ermenilik anlayışının hüküm süreceği tartışılmaktadır.

2023’ten itibaren Ermenistan’da Başbakan Nikol Paşinyan'a karşı büyüyen........

© Dikgazete.com