1950 senesinin soğuk bir Ankara gecesi… Karanlıkta ayak sesleri… Hırıltılı bir nefes… Yalpalar bir sağa bir sola… Adeta bir gemi gibi… Yolunu bulmaya çalışarak yürür. Nereye gittiği meçhul. Sonra belirir gözleri karanlıkta. Bir çift göz bir açılır, bir kapanır, geceyi aydınlatır. Nereye gittiği meçhul… Kolunun altında sıkıştırılmış bir tiyatro metni; Moliere’in Saygılı Yosma piyesi… Ankara’da bulunma nedeni de bu aslında. Yürür. Ulus’un ara sokaklarındaki Üç Nal Meyhanesi’nde içmiş o gece… Kimlerle olduğu da meçhul, belki Melih Cevdet, belki Oktay Rifat, belki küs olduğu Nurullah Ataç, belki Cahit Sıtkı Tarancı… Yürür meçhule, yürür Yenişehir’e doğru… Ve sonra karanlığı böler davudi ses; “Paaat”. Düşer çukura bu genç adam. Belediyenin açtığı çukura… Karanlık gecede yankılanır bu ses: Paaat!

*Garip Akımını başlatan Orhan Veli, Oktay Rifat, Melih Cevdet, arkadaşları Şinasi Baray ile. 1931/1932 Sonbaharı Ankara Zafer Parkı.

Evet, Orhan Veli’dir çukura düşen. Bundan tam 75 yıl önce. 1950’nin soğuk bir kasım gecesinde… Yıllar boyu hep yazıldı çizildi. Denildi ki bir çukura düşüp başını çarptı, beyin kanaması geçirdiği anlaşılamadı ve birkaç gün sonra da vefat etti. Peki gerçekten böyle miydi?

*Orhan Veli 1937 Ankara

14 Kasım 1950 günü aramızdan ayrıldı Orhan Veli. Ölüm nedeni ise yıllar boyu yanlış bilinmiştir. Bu konuda kız kardeşi Füruzan (Kanık) Yolyapan bir röportajında Orhan Veli’nin Ankara’da çukura düştüğünü doğrulamıştır. Ağabeyinin İstanbul’a döndüğü zaman bacaklarındaki kabuk bağlayan yaraları gösterdiğini ama çukura düşerken sadece bacaklarını sürttüğünü ifade etmiştir. Çukura düşerken başını çarparak beyin kanaması geçirdiğini iddia eden ise erkek kardeşi Adnan Veli olmuştur. 1953 senesinde yayımladığı “Orhan Veli İçin” adlı kitabında şöyle anlatmıştır:

“1950 yılında Ankara’da bir karanlık sokakta, belediye tarafından kazılan fakat gece işaret konmayan bir hendeğe düştü. Başını adam akıllı zedeledi. İki gün sonra İstanbul’a geldi. Vücudundaki sızılardan şikâyet ediyordu. 14 Kasım Salı günü bir arkadaşının evinde öğle yemeği yerken........

© Cumhuriyet