menu_open Columnists
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close

Bir dogma: Yabancı sermaye yatırımı

27 1
14.05.2025

İktisatta irdelenmeyen, bulgularla da kanıtlanmayan bir inanç, has, dogma da yabancı sermaye yatırımıdır. Yabancı sermaye yatırımı bir “panacea”, her derde deva olarak önerilir. Yabancı sermaye gelecek, üretim, istihdam artacak, enflasyon hız kesecek, döviz, teknoloji, yönetim deneyimi girişi olarak kriz sonlanacak.

Dogma gerçek mi? Yabancı sermaye girişi; üretimi artırır, ödemeler dengesini düzeltir, teknolojiyi transfer eder, istihdamı artırır, toplumun tüketim ihtiyacını karşılar mı? Yabancı sermaye yatırımının ekonomik, sosyal, siyasal etkilerini nesnel olarak irdelemek gerekir.

Yabancı sermayenin yararından çok sakıncaları aşağıdaki başlıklar altında toplanabilir:

- Ödemeler dengesi üzerine kısa vadede nakdi ve ayni sermaye girişi dolayısıyla olumlu etki yaparsa da izleyen yıllarda kâr, sermaye transferi, transfer fiyatlandırması royalty, pahalı girdi ithali yoluyla örtülü kâr transferi, ithal ikamesi yapan işletmeleri satın alarak yerli üretim yerine ithal ürünü, ikamesiyle uzun vadede etkisi negatif, cari işlemler açığını artıracak yöndedir.

- Mevcut üretim tesislerinin satın alınması, girdilerinin önemli bölümünü yurtdışından sağlaması halinde yerli rakipleri piyasa dışına itmesi nedeniyle de üretime........

© Cumhuriyet