Tarımda çiftçinin ‘zarar’ yılı
Geçtiğimiz 2024 yılı, birçok toplumsal kesim açısından adeta ‘yıkım’ yılı oldu. Başta emekçiler ve emekliler olmak üzere, emeğiyle geçimini sağlayan birçok insan, izlenen ekonomik politikalar nedeniyle mağdur oldu.
Bu mağdur kesimlerin içinde çiftçiler de önemli yer tutuyor ve başı çekiyor. Onlar da bir yıl boyunca, binbir emek ve zorlukla ürettikleri ürünlerine değer fiyat bulamamanın sıkıntısını yaşadılar. 12 aylık emeklerinin, alın terlerinin karşılığını alamadılar.
Çiftçinin 2024 yılında uğradığı zarar, altın ve mazot üzerinden hesaplanarak ortaya çıkarıldı. CHP’nin tarımla ilgili ve tarımsal konulara duyarlı milletvekili Ömer Fethi Gürer, üreticinin zararını hesapladı. Niğde Milletvekili Gürer’in altın ve mazot bazında yaptığı hesaplamalar ilginç veriler ortaya koydu ve çiftçinin zararını herkese gösterdi.
2023 yılında 10 ton buğday satan bir üretici karşılığında 61 gram altın alabiliyor iken, 2024 yılında aynı miktar buğdaydan 37 gram altın alabilir hale geldi. Yine 2023’te 1 ton buğday satan bir çiftçi 404 litre mazot alırken, 2024 yılında bu miktar 229 litreye düştü. Bu hesaplamaları elbette farklı ürünler üzerinden yapmak da mümkün.
Geçtiğimiz 2024 yılının çiftçiler açısından bir başka önemli sorunu, çiftçinin arazisine adeta el koymak diye tanımlanabilecek bir yönetmeliğin çıkarılmasıydı. Bu yönetmelik çiftçi kesiminde endişeyle karşılandı. Yönetmelikle ilgili olarak; zamanla çiftçinin topraklarının, arazilerinin kaybına neden olabileceği eleştirileri yapıldı.
22 Ağustos 2024 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan ‘İşlenmeyen Tarım Arazilerinin Tarımsal Amaçlı Kiraya Verilmesine İlişkin Yönetmelik’, tarım alanında şirketler için fırsatlar yaratacağı ve üreticinin aleyhine gelişmelere yol açacağı savlarıyla da, halen tartışılıyor ve eleştiriliyor.
Gürer’in verdiği rakamlarla, çiftçi 2025 yılına 800 milyar lirayı aşan borçlarla giriyor. Çiftçi borçlarında İzmir en borçlu ikinci il konumunda. Çiftçinin bunca zarara uğradığı ve borç yükü altına girdiği 2024 yılı, aynı zamanda önemli çiftçi eylemlerine de sahne oldu.
Çiftçi eylemlerinde Ege Bölgesi başı çekti. Para etmeyen ürünlerini tarlada bırakan ya da yollara döken çiftçilerle sıkça karşılaştık. Traktörlerle konvoy oluşturup trafiği yavaşlatma ya da durdurma eylemleri yapıldı. Protestolar, çiftçinin ürününü değer fiyatına almayan işletmelerin ya da çiftçiye........