“YZ dünyayı yutuyor” artık abartılı bir iddia değil. Yeni nesil yapay zekâ, veri merkezleri gezegenin enerji, su ve metal kaynaklarını, insan hayatını, doğal dengeleri dikkate almadan hızla tüketmeye başladı.

Yapay zekâ ve yüksek performanslı veri merkezleri, olağanüstü düzeyde elektrik tüketiyor, aşırı ısınmaya karşı dev soğutma sistemleri çalıştırıyorlar. Geleneksel veri merkezleri tipik olarak 3-20 kilovat aralığında enerji tüketirken, NVIDIA gibi şirketlerin süper bilgisayar merkezlerinde tek bir “rack” (sunucu rafı) 132 kilovata ulaşabiliyor. Microsoft’un yeni “YZ kampüsleri” 300 megavat, Meta’nın Hyperion süper kümesi ise 2 gigavat seviyesine ulaşıyor. Bu yoğun enerji ihtiyacı, sadece elektrik şebekeleri üzerine büyük bir yük getirmekle kalmıyor, aynı zamanda özel nükleer santralların yeniden devreye alınmasını, yeni iletim hatlarını gerektiriyor.

YZ odaklı veri merkezleri özellikle soğutma sistemlerinde su kullanıyorlar. Google’ın veri merkezleri, 2023 yılında 23 milyar litre su tüketti. Microsoft ise 2022’de yüzde 34’lük bir artışla 1.7 milyar galonluk kullanım bildirdi. ChatGPT tarzı sistemlerin her bir sorgusu, yaklaşık 500 ml su tüketebiliyor. Yeni nesil “grafik işlemciler” ve sıvı soğutmalı raflar devreye girdikçe merkezlerin su ihtiyacı da artıyor. Şirketlerin su verimliliği çalışmaları artarken, suyun çoğunluğu........

© Cumhuriyet