Birbiri peşi sıra dünyada hayret/şaşkınlık dalgaları yaratan “Panama Kanalı”, “Grönland”; “Gazze” gibi güncel Trump temalardan, bunlar arasında ilk ifade edilen Panama üzerinden ilerlediğimizde; aslında hiçbirinin “bir anda ortaya çıkmadığını ve evveliyatı bulunduğunu” anlamak mümkün oluyor:

Panama Kanalı’nın öyküsü, bir asırdan uzun süre öncelerine dayanıyor. 1903 yılında, dönemin ABD Başkanı Theodore Roosevelt, on milyon dolarlık bir ödeme ile her iki yakasında beşer millik bölgenin kontrolünü de alacakları bir kanal inşaat hakkını elde ediyor. Altı bine yakın işçinin can kaybı ile inşası on yılda tamamlanan ellibir mil uzunluğundaki Panama Kanalı; Atlantik ve Pasifik Okyanuslarını stratejik biçimde bağlamış oluyor. 1914 yılında devreye girmesi ile birlikte, mesela, bir geminin New York limanından San Fransisco gidebilmesi için Güney Amerika’nın güneyini dolaşması sonucu aylarca süren seyahat süresinin; haftalar mertebesine indirilmesi sağlanıyor. ABD’ ye sağlanan büyük stratejik imkan ile avantajlar, sonraki yıllarda, bu ülkenin askeri ve ticari hegemonyasının inşasında anahtar rol oynuyor. Günümüze gelindiğinde, Panama Kanalı’nın dünya deniz taşımacılığının %5’ini; ABD kargo taşımacılığının ise @’ını karşıladığını belirtmek gerekiyor.

Yüzyılın başında imzalanan anlaşma gereğince ABD’nin sahip olduğu ve Panama idaresi dışında kalan Kanal Bölgesi hükümranlığı, zaman içerisinde huzursuzluk yaratıyor ve bundan tam altmışaltı yıl önce Ocak 1964’ deki protesto gösterilerinde yirmibir Panama vatandaşı ve dört Amerikalı........

© CNN Türk