menu_open Columnists
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close

Çanakkale Zaferi: Cumhuriyet’in ön sözü

17 0
18.03.2025

Çanakkale Zaferi, Millî Mücadele’nin ve Cumhuriyet’in ön sözüdür. Mustafa Kemal, Çanakkale’de Millî Mücadele’nin çekirdek kadrosunu oluşturur. Çanakkale, Mustafa Kemal’in tarih sahnesine ve Türk Milleti’nin huzuruna çıktığı devler savaşıdır. Türk Milleti, Çanakkale’de Anafartalar Kahramanı ile tanışır. Bu açıdan, Mustafa Kemal’in doğum yeri Çanakkale’de Kemalyeri’dir. Kemalyeri, Mustafa Kemal’in muharebenin başında gözetleme yerine verilen isimdir.

★★★

Eğer Çanakkale zaferle sonuçlanmasaydı, Millî Mücadele yolculuğu başlatılamaz, Türk İstiklal Savaşı yapılamazdı. 18 MART 1915’TE ÇANAKKALE BOĞAZI GEÇİLEMEDİ: İngiliz ve Fransızlardan oluşan işgal donanması, 18 Mart 1915 günü savaş gücünün neredeyse üçte birini kaybeder. Üç büyük savaş gemisi, iki muhrip ve yedi mayın tarama gemisi batırılır. 800 kişilik zayiat verirler. Türk tarafının kaybı ise 26 şehit ve 53 yaralıdır. 200 yıldır yenilmeyen Büyük Britanya İmparatorluğu için bu yenilgi büyük bir travmaydı.

★★★

Nusret mayın gemisi, muharebe gemilerinin manevra yaptıkları Erenköy Koyu’nun tam burnu istikametinde, 7/8 Mart 1915 gecesi, sabah saat 3.20’de 26 mayın döşedi. Bu mayınlara çarpan son 200 yılın yenilmez İngiliz donanması, daha ilk günde donanmasının üçte birini kaybetti. Bu açıdan, Nusret mayın gemisi, 18 Mart’ın gerçek kahramanıdır. Türk topçusunun başarısı da kayda değer.

★★★

18 Mart Zaferi, Türklerin uzun zamandır kazandığı ilk zaferdi.

★★★

İŞGAL DEVLETLERİNİN HATASI: İngiltere Deniz Bakanı Churchill’in ve İngiliz liderlerin Çanakkale Boğazı’nı sadece donanmayla geçme girişimleri, savaş tarihi açısından stratejik bir hatadır. İki tarafı, aynı ülke tarafından korunan bir boğazı geçmek, ancak müşterek harekâtla mümkündür.

★★★

İtilaf kuvvetlerinin kara birlikleri kullanmamaları ve Türklerin gücünü küçümsemeleri stratejik bir yanılgıdır. İngiliz tarihi, bu yenilgiyi bir kara leke olarak kabul eder.

★★★

Boğazı, sadece donanmayla geçemeyeceklerini anlarlar ve kara harekâtı hazırlıklarına başlarlar. ALMAN ORDU KOMUTANININ SAVUNMA PLANI BİR TUZAKTI: Çanakkale cephesinde, 26 Mart 1915’e kadar emir-komuta Türk komutanların elindeydi. Türk komutanlar tarafından hazırlanan savunma planında, kıyıların kuvvetli tutulması esas alınmıştı. Böylece, düşmanın henüz denizde iken karşılanması ve karaya çıkması engellenecekti.

★★★

Çanakkale Cephesi’nden sorumlu 5’inci Ordu Komutanı Alman General Liman von Sanders, Türk komutanların hazırladıkları savunma planını değiştirir. Tam tersi bir savunma şeklini Enver Paşa’ya teklif eder. Planı Enver Paşa onaylar.

★★★

Alman Komutan’ın planı, kıyı hattını zayıf tutmak, geride takviyeler bulundurmak ve düşmanın kıyıya çıkış yerine göre saldırıya geçmek esasına dayanır. Türk komutanların planı ile çelişen bu savunma sistemi, düşmanın kıyıya çıkmasına adeta müsaade ediyordu.

★★★

Savunma bölge önceliği konusunda da Türk Komutanları ile Sanders arasında ayrılık vardı. Mustafa Kemal ve diğer Türk komutanlar birinci derecede savunma önceliğini Gelibolu Yarımadası’na vermişlerdi. Alman Ordu Komutanı, düşman çıkarmasının Gelibolu Yarımadası’na yapılacağını kabul etmiyordu.

★★★

Alman ordu komutanının savunma planına, Türk komutanlar şiddetle itiraz ederler. 9’uncu Tümen Komutanı Albay Halil Sami Bey, 6 Nisan 1915’te bağlı olduğu Kolordu Komutanlığı’na; Yarbay Mustafa Kemal, 3 Mayıs 1915’te doğrudan Enver Paşa’ya; 5’inci Ordu Komutanlığı Kurmay Başkanı Albay Kazım (İnanç) 4 Mayıs 1915’te, doğrudan Enver Paşa’ya mesaj göndererek bu planın felakete yol açacağını bildirirler. Ancak, Enver Paşa bu feryatları dinlemez. Alman hayranlığı ağır basar. Ve, Alman Ordu Komutanı’nın hatalarla dolu planı uygulanır.

★★★

Savunma planının uygulanmasında, en büyük sorumluluğun Başkomutan........

© Bizim TV