12 Eylül 1980 askeri darbesini takip eden yıllarda, belli başlı gerilim mekânlarından biri üniversitelerdi. Özellikle 1982’de YÖK’ün kuruluşu ile türlü şekillerde muhatap oldukları politik müdahalelerin, akademik özgürlük ortamını zedeleyeceği endişesi yüksekti. Üniversitelerde akademik-bilimsel özgürlüğün zedelenmesi, bütün ülkede demokratik geleneklerin zedelenmesi demekti. Bu yüzden üniversiteler, YÖK gibi bir üst kurulun her tür müdahale edebileceği kurumlar olmamalıydı.

Darbenin hemen ardından gelen ağır politik baskıların, üniversitelere yansıma halleri, bu kaygıları besleyen temel bir nedendi. Daha darbenin gerçekleştiği hafta Hacettepe Üniversitesi Rektörlüğü, kampüs içinde askeri darbe aleyhine dağıtılan bir bildirinin sorumluları ortaya çıkmazsa, tüm öğrencileri “suçlu” sayacağını ilan eden bir “duyuru” yayınlamıştı. Böyle bir iklimde, bütün üniversiteleri yukarıdan kontrol eden bir üst kurul oluşturmak kim bilir daha ne tür müdahalelere “yasal zemin” oluşturacaktı. Bu kaygı, o günlerden başlayarak, yıllarca YÖK’ün kuruluş tarihi olan 6 Kasım’da akademik-bilimsel özgürlük talebiyle çeşitli akademik-politik eylemlere eşlik etti.

Aynı şekilde üniversitelerde ‘huzur ve sükûnu’ sağlamayı vadeden yöneticilerin sert ve keyfi tepkileri de........

© Birgün