Bugün, Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluş belgesi olan Lozan Antlaşması’nın 102. yıldönümünü kutluyoruz!

Modern tarihin en önemli hukuki ve siyasi sözleşmeleri arasında sayılan bu antlaşma, yalnızca Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucu belgesi olmakla kalmaz, emperyalist yayılmalarla işgal ve esir edilen, sömürülen ülkelerin de özgürleşme umutlarının en güçlü sembolü olarak bilinir…

∗∗∗

24 Temmuz 1923’te, Kurtuluş Savaşı’nı kazanan TBMM Hükümeti adına İsmet İnönü ve arkadaşlarının üstün bilgisi, yetkin diplomasi gücü, cesur ve kararlı duruşuyla Lozan Antlaşması imzalanmıştı…

Kurtuluş Savaşı’nda yenilen emperyalistlere Lozan’da kabul ettirilen koşullar, “Yeni bir Cumhuriyet’in Misakı Milli” sınırları belirlemiş, siyasal ve ekonomik bağımsızlığı oluşturulmuştu…

İstanbul’da işgal altındaki “Osmanlı yönetiminin saldırgan ve ihanet eden uygulamalarına rağmen”, halkın içinden çıkan çağdaş, özgür ve cesur TBMM hükümeti, dünyanın önde gelen emperyalist ülkelerine karşı diplomasi masasında da zafer kazanmış, böylece uluslararası arenada bir kez daha varlığını kabul ettirmişti…

∗∗∗

Lozan Antlaşmasıyla;

Osmanlı İmparatorluğu zamanında Batılı devletlere verilen ekonomik imtiyazlar, yani kapitülasyonlar, tamamen kaldırıldı…

Azınlık haklarıyla ilgili düzenlemeler yapıldı… Buna göre, Türkiye’de yaşayan gayrimüslimler azınlık olarak tanımlandı… Ayrıca, Batı Trakya’daki Türk toplumuna da "azınlık" statüsü verildi… Ege Denizi ve buradaki adaların aidiyeti ile ilgili düzenlemeler yapıldı... Türkiye, aralarında Midilli, Sakız ve Sisam’ın da olduğu bazı adaları Yunanistan’a veren 1913 tarihli antlaşmaları kabul etti ve 12 ada üzerindeki haklarından feragat etti... Bununla birlikte Bozcaada ve Gökçeada’nın kontrolü Türkiye’ye bırakıldı…

........

© Birgün