1 Mayıs öncesi Türkiye’de iş kazalarının ortaya koyduğu ağır tablo bir kez daha gündemde. Her bir iş kazası, alınmayan önlemlerin, görmezden gelinen risklerin ve ertelenen sorumlulukların sonucu. 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu işverenlere açık yükümlülükler getiriyor. Ancak uygulamada, idari cezaların yetersizliği ve denetim eksikliği, işverenlerin gerekli önlemleri almaktan kaçınmasına neden oluyor.

Dünya Sağlık Örgütü (WHO) ve Uluslararası Çalışma Örgütü'nün (ILO) verilerine göre, dünya genelinde her yıl yaklaşık 3 milyon işçi, iş kazaları ve meslek hastalıkları nedeniyle hayatını kaybediyor. Bu ölümlerin 2,6 milyonu işle ilgili hastalıklardan, 330 bini ise doğrudan iş kazalarından kaynaklanıyor. Ayrıca, 395 milyon çalışan ölümcül olmayan iş kazalarına maruz kalıyor.

Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) tarafından yayınlanan 2023 yılı verilerine göre ise Türkiye'de toplam 681 bin 655 sigortalı iş kazası geçirdi. Bu kazalarda bin 972 kişi hayatını kaybetti. Toplam 946 sigortalı, meslek hastalığına yakalandı.

İş kazalarında 6331 sayılı kanun kapsamında işverenin sorumluluklarını hatırlatan iş hukuku alanında çalışan Avukat Tuba Güneş, idari cezaların patronlar açısından caydırıcı olmadığını belirtti.

bianet'e konuşan Avukat Güneş, kaza sonucu tedavi ve dava süreçlerinde işçilerin karşılaştığı zorluklara değinerek şunları kaydetti:

“İş kazası durumunda işçinin, ölümü halinde ailesinin tazminat davası açma hakkı var. Ancak bu noktada bir iş kazasından söz etmek bile zorlaşıyor. Çünkü iş kazasını, işverenin gecikmeden üç gün içinde bildirmesi gerekirken, uygulamada bu bildirim işçiye adeta bir lütuf gibi sunuluyor. Hastaneye giderken işçinin yanına olayı kapatacak bir yetkili göndererek, işçiyi oyalayarak iş kazası ile ilgili tespit davası gibi hukuki süreçleri yürütmesini engellemek isteyebiliyorlar.”

Son yıllarda yaşanan ölümlü iş kazalarına ilişkin konuşan Avukat Güneş, "Davaları incelediğimizde, işverenlerin önlem almak yerine yaptırımları göze aldığını görebiliyoruz. Çünkü her ne kadar mahkemelerde işçilerin lehine kararlar çoğunlukta olsa da işverenler için bu davalar, göze alınabilir bir maliyet olarak görülüyor," dedi.

Avukat Güneş, tazminat davalarının maliyetine ilişkin ise şu değerlendirmede bulundu:

“Rakamsal olarak tahmini bir şey söyleyemiyoruz, ama maddi-manevi tazminat davalarında ciddi rakamlar çıkabiliyor. Özellikle ölümlü olduğunda, bu rakamlar daha artabiliyor. Ancak bunların icraya konulması, hukuki prosedürlerin sonrasındaki zamanı kullanmayı tercih ediyorlar. Zaman olarak ötelemek -Türkiye’deki enflasyonu da göz önüne alırsak- işveren için daha makul gelebiliyor. İşçiyi hukuk mücadelesinde yıpratmak amacıyla da bunu yapabiliyorlar.”

Türkiye’de iş sağlığı ve güvenliği alanındaki temel düzenlemeleri belirleyen 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu, 2012 yılında yürürlüğe girdi. Kanun, çalışanların sağlık ve güvenliğini korumak amacıyla işverenlere şu temel yükümlülükleri getiriyor:

Kanun, hem kamu hem özel sektördeki tüm işyerlerini kapsıyor. İşverenin yükümlülüklerini yerine getirmemesi durumunda idari para cezaları ve çeşitli yaptırımlar öngörüyor. Ancak uygulamada, denetim eksikliği ve cezaların caydırıcı olmaması eleştirilere konu oluyor.

(AB)

CHP'nin darbe olarak nitelediği 19 Mart'ta İBB Başkanı ve Cumhurbaşkanı Adayı Ekrem İmamoğlu'nun gözaltına alınmasıyla başlayan İBB operasyonuna karşı düzenlediği protestolar kapsamında çarşamba günleri düzenlenen mitinglerin üçüncüsü "AKP'nin kalesi" olarak nitelenen Başakşehir'de gerçekleşti.

Önceki iki mitingin ilki kayyım atanan Şişli’de, ikincisi ise Beylikdüzü’nde gerçekleşmişti. AKP'nin en güçlü olduğu seçim bölgelerinden biri olarak bilinen Başakşehir'deki üçüncü miting de ilk ikisi kadar yüksek katılımlı ve coşkulu olarak gerçekleşti.

Özgür Özel, konuşmasına kalabalığa teşekkür ederek başladı. “Bu akşam Başakşehir'de adaletsizliğe karşı on binleri görüyorum. Bu bir miting değil, bir halk eylemidir” dedi ve meydanda bir araya gelen yurttaşların kararlılığına dikkat çekti.

Özel katılım gösteren siyasi partilere ve sivil toplum kuruluşlarına teşekkür etti. CHP ilçe teşkilatlarını tek tek anarak şükranlarını bildirdi.

Özel, siyasi sınırların ötesine geçilmesi gerektiğini vurguladığı konuşmasında şunları söyledi:

“Orada miting yapılmaz dediler. Orası AK Parti’nin kalesi dediler. Ama artık o dönem kapandı. Artık Kadıköy de bizim, Başakşehir de bizim; Yozgat da bizim, Mersin de bizim. Hafta sonu Mevlana’nın memleketi Konya’ya gidiyoruz. O da bizim. Artık kaleler gönüllerle fethedildi. Türkiye’nin her yeri milletin evidir, milletin kalesidir.”

Mitingin ardından CHP’liler “adalet ve demokrasi” vurgusuyla sessiz yürüyüş gerçekleştirdi. Bir sonraki kent mitingi Özgür Özel’in katılmıyla Konya'da yapılacak.

Özel'in konuşması aşağıdaki videonun 40. dakikasından sonuna kadar sürüyor.

(AEK)

İstanbul Valiliği, "1 Mayıs Emek ve Dayanışma Günü"nün İstanbul’da çeşitli etkinliklerle kutlanacak olması gerekçesiyle bütün kentte kamu ulaşım güzergahlarıyla genel trafik akış yollarını önceki yıllarda eşi görülmedik şekilde trafiğe kapattığını açıkladı.

Valiliğin açıklamasına göre 1 Mayıs'ta kentin Asya ve Avrupa kesimi arasındaki deniz ve kara trafiği tamamen duracak. Taksim'e İstanbul'un hiçbir yerinden ulaşılamayacak şekilde kamu ulaşımı ve karayolu trafiği kapatılacak.

Valilik, Türkiye Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu'nun (DİSK) Kadıköy Rıhtım Meydanı’nda, Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu'nun (TÜRK-İŞ) Kartal Meydanı’nda 1 Mayıs Emek ve Dayanışma Günü’nü kutlayacağını duyurdu.

Buna ek olarak "çeşitli marjinal örgütlerin, sosyal medya mecralarında çağrı yaparak İstanbul’un çeşitli yerlerinde yasa dışı gösteriler organize etmeye çalıştığı"nı da takip ettiklerini duyuran valilik, "hiçbir gruba ve bu grupların gerçekleştirmeyi planladıkları hiçbir izinsiz gösteriye izin verilmeyece[ğini]" ilan etti.

Valilik, "İstanbul’da, 1 Mayıs günü yapılması planlanan izinsiz gösterilerin önüne geçmek için" aldığını iddia ettiği "bir dizi tedbir kararı" kapsamında trafiğe kapatılacak yollar ve alternatif güzergahları duyurdu.

Buna göre, 1 Mayıs 2025 günü saat 05.30’dan itibaren kapatılacak toplu ulaşım güzergahları şunlar:

1- M2 Yenikapı-Seyrantepe-Hacıosman metro hattının Vezneciler, Haliç, Taksim Meydan, Şişhane, Osmanbey, Mecidiyeköy, Gayrettepe Zincirlikuyu metro (tüm giriş ve çıkış noktaları dahil) duraklarının sefere kapatılması,

2- Kabataş-Taksim Meydan Füniküler hattının sefere durdurulması,

3- İstiklal caddesi üzeri Nostalji tramvayın sefere durdurulması,

4- Tünel Meydan-Karaköy arası Füniküler hattının sefere durdurulması,

5- Taksim, Tarlabaşı, Ömer Hayyam ve Tepebaşı İETT Otobüs duraklarının (Şişli İstikameti ve Fatih İstikameti olmak üzere çift taraflı) sefere kapatılması,

6- M11 Gayrettepe-İstanbul Havalimanı Metro hattının Gayrettepe metro durağının sefere kapatılması,

7- M7 İstoç-Yıldız metro hattının Kağıthane-Yıldız arası tüm metro (tüm giriş ve çıkış noktaları dahil) duraklarının sefere kapatılması,

8- Bağcılar-Kabataş arasında çalışan tramvay hattında Topkapı istasyonu son durak olarak tespit edilmesi Topkapı-Kabataş arasında yolcu taşınmaması,

9- T5 Eminönü-Alibeyköy Tramvay Hattının Cibali istasyonu son durak olarak tespit edilmesi, Cibali Eminönü arasında yolcu taşınması,

10- T6 Tramvay hattının Yenikapı istasyonu son durak olarak tespit edilmesi, Yenikapı-Kazlıçeşme arasında yolcu taşınması,

11- Çağlayan, Mecidiyeköy ve Zincirlikuyu Metrobüs duraklarının çift taraflı olarak sefere kapatılması, (İşletmesi kurumunuza ait olmayan hatların ilgili kuruma bildirilerek Emniyet Müdürlüğüne bilgi verilmesi.)

12- Kadıköy-Sabiha Gökçen Havalimanı metro hattının Kadıköy İlçesi son durakta bulunan 4 Nolu çıkışın kapatılarak diğer çıkışların kullanılması,

İdo A.Ş Ve Şehir Hatları Genel Müdürlüğünce;

1 Mayıs 2025 günü saat 05.30’dan itibaren Avrupa yakasından Anadolu yakasına –Anadolu yakasından Avrupa yakasına yolcu ve araç taşınmaması,

1 Mayıs 2025 günü saat 05.30’dan itibaren Avrupa yakasından Anadolu yakasına sadece Üsküdara yolcu ve araç taşınması,

Adalara yapılan karşılıklı seferlerin devam etmesi, ancak Kadıköy İskelesine yapılan seferlerin iptal edilmesi,

Eyüp tarafına yapılan seferlerin devam etmesi,........

© Bianet