ABD dolarının önlenemeyen düşüşü
ABD doları 2025 yılının ilk yarısında son elli yılın en büyük düşüşünü yaşadı. Dolarda hiç alışık olmadığımız sert dalgalanmalar görülüyor. Yaşanan satışlarla birlikte ABD doları uzun vadeli düşüş trendine girdi. Bu süreci tetikleyen en önemli nedenlerden birisi ABD varlıklarına (özellikle de tahvillere) yatırım yapan yabancı yatırımcıların büyük oranda satış yapmaya başlamasıdır. Diğer bir etken ise merkez bankalarının ABD doları satıp yerine altın almalarıdır. Yani ABD doları için sık sık telaffuz edilen ‘güvenli liman, yatırımcı güveni’ gibi iddialar ciddi oranda erozyona uğramış bulunuyor. Geçen ay içinde yaşanan İran-İsrail çatışması sürecinde yatırımcılar dolar yerine altın ve diğer yatırım araçlarını tercih ettiler.
Trump’ın uyguladığı gümrük tarifelerinin bazılarında geri adım atıldı. Ancak bu geri adım ABD dolarında satışları durduramadı. Neoliberallerin çok önem verdiği ABD Merkez Bankası FED’in bağımsızlığına dair endişeler başka bir ‘risk unsuru’ haline geldi. Trump’ın zaman zaman FED Başkanı’nın değişmesi ve faizleri indirmesi konusunda yaptığı açıklamalar ABD’ye yatırım yapan kurumsal yatırımcıları endişelendiriyor. Son olarak ‘Big Bill’ olarak adlandırılan yeni vergi teşvik paketi doları baskı altına aldı. Trump’ın 2017’de uyguladığı vergi paketine ek olarak getirilen düzenlemelerle ABD’nin borçlarına en az 3,3 trilyon dolar daha eklenecek. Yeni vergi paketinde sağlık ve sosyal güvenlik harcamalarında kesinti yapılırken savunma bütçesinde artışa gidilecek. ABD’nin toplam borcu 37 trilyon dolar ve borç/GSYİH oranı yüzde 124’ü aşarak rekor kırmış bulunuyor. İkinci Dünya Savaşı’nda borç GSYİH oranı sadece yüzde 112,7 idi.
ABD hisselerinde 19 trilyon dolar, tahvillerinde 7 trilyon dolar, özel şirket tahvillerinde is 5 trilyon dolar yabancı yatırımcı bulunuyor. Dünya bankalarında bulunan mevduatın yüzde 60’ı, uluslararası tahvil piyasasının yüzde 70’i, merkez........
© Aydınlık
