menu_open Columnists
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close

Âşkı boynunda taşıyanlar

8 15
15.02.2025

Âşk yüzyıllar boyunca şiirlerin, destanların, hikâyelerin, romanların ana konularından bir tanesi oldu. Âşık, sevgilinin yolunda ona nasıl ulaşacağını bilmeden savrulur durur. Kâh şaraba düşer, kâh gökte arar, kâh rakibiyle savaşır, kâh sevgilinin gadrine uğrar.

İnsanlık, evrenin bilgisinin ancak yüzde 5’ine ulaşabilmiş durumda. Yüzde 27’lik Karanlık Madde ve yüzde 68’lik Karanlık Enerji’nin henüz sırrına vâkıf olamadık.

Âşk, insanlık tarihi boyunca üzerine en çok söz söylenen konulardan bir tanesi. Ama henüz tam anlamıyla keşfedilebilmiş değil. Büyük bir muammayı içinde barındırıyor, bu anlamıyla Karanlık Enerji’ye benziyor.

İnsanlık, evreni anlamak için büyük sabır göstermiş. Ama konu âşka gelince değişiyor, taş olsa çatlıyor.

Dâne-i hâline bak cennet-i ruhsârında
Nice sabr eylesin Allah’ı seversen âdem

Büyük şairlerimizden Bâkî, âşığın sabırsızlığını bu dizelerle anlatıyor: “O güzelin yüzü cennetindeki tek bene veya dâneye benzeyen benine bak, bu beni -öpmemek için- Allah’ı seversen -sen söyle- âdem nasıl sabredersin.”

Edebiyat tarihine baktığımızda büyük âşklar, hep âşığın sabrı üzerinedir. Sonunda delilik veya yokluk olsa da, sevgilinin yolunda sabırla çabalamaktır. Mecnûn da böyledir, Kerem de… Klasik anlamda âşık, Eyüp peygamberin bir tezâhürüdür. Âşk, çileciliktir.

Âşk yüzyıllar boyunca şiirlerin, destanların, hikâyelerin, romanların ana konularından bir tanesi oldu. Âşık, sevgilinin yolunda ona nasıl ulaşacağını bilmeden savrulur durur. Kâh şaraba düşer, kâh gökte arar, kâh rakibiyle savaşır, kâh sevgilinin gadrine uğrar. O; karanlıklarda ışığın peşinde koşan, gözü bağlı bir yolcu gibidir.

Bu durumdan vazife çıkaranlar da vardır. Âşkın ve âşığın hallerini inceleyenler, ona yol göstermek isteyenler de olmuştur. Âşığa el uzatan en önemli isimlerden biri İbn Hazm’dır.

Endülüslü İbn Hazm, 994 yılında Kurtuba’da doğdu. Fıkıh, tarih, hadis, edebiyat ve dil konularında derinleşti. Bir dönem babasına vekaleten vezirliği bile üstlendi. Fakat siyasi karışıklıklar nedeniyle kendini ilme adadı. Ansiklopedi derinliğinde bilgisi vardı. Bu yüzden onu Basralı bir bilgin olan Câhız’a benzetirlerdi.........

© Aydınlık