Açıkladığı gümrük vergileriyle küresel ticaret savaşını tetikleyen ABD Başkanı Donald Trump'ın, "her derde deva bir ekonomik araç" olarak gördüğü bu enstrümanı kullanarak küresel ekonomiyi yeniden yapılandırmaya çalıştığı değerlendiriliyor.

Yıllardır ABD'nin ekonomisini canlandırmak için gümrük vergilerini kullanması gerektiğini savunan Trump, Amerikalı tüketicilere satılan malların Amerikan fabrikalarında üretilmesini istiyor.

Trump'ın gümrük vergisi planı resmi olarak, ülkede istihdam oluşturmak ve istihdamı korumak, yerli ürünleri daha rekabetçi hale getirerek sanayi kapasitesini artırmak ve hanelerle şirketler için yatırımları finanse ederek gelirleri artırmak üzerine şekilleniyor.

ABD'nin küresel sahnedeki konumunu ilerletmek de Trump'ın tarife hedefleri içinde yer alıyor.

Trump, ulusal güvenlik ihtiyaçları söz konusu olduğunda ABD'nin rakip ülkelere bağımlılığını azaltmak ve ülkenin güvenlik çıkarlarını savunmak için ekonomik yaptırımlardan yararlanıyor.

Trump'ın gümrük tarifesi politikasının arkasında, doların değerini düşürmek ve böylece ithalatı yavaşlatıp Amerikan ürünlerinin ihracatını artırmak da olduğu ifade ediliyor.

Beyaz Saray'ın ekonomi düşünce kuruluşu Ekonomi Danışmanları Konseyi (CEA) Başkanı ve Trump'ın sırdaşı Stephen Miran, özellikle ABD'yi etkileyen küresel ticaretteki dengesizliğin nedeni olarak yüksek dolar kurunu görüyor.

Miran, Kasım 2024'te hazırladığı 41 sayfalık raporda diğer şeylerin yanı sıra, ek gümrük vergilerinin yüksek dolar kuruna karşı atılacak en uygun adım olacağını belirtti.

ABD döviz rezervlerine olan yüksek talep doların aşırı değerlenmesinde çok daha önemli rol oynuyor.

Dünyanın en büyük finans piyasasına sahip ABD'de bankalar ve sigorta şirketleri rezervlerini ABD Hazine bonolarına yatırıyor. ABD hükümeti kendini bu tahvillerle finanse ediyor.

Federal hükümetin borcu şu anda yaklaşık 36 trilyon dolar seviyesinde, tahvillere artan talep doların değerini yüksek tutuyor. Trump'ın bunu değiştirmek istediği belirtiliyor.

Miran, bunun için birinci yolun gümrük vergileri kanalıyla yabancı alacaklıların ABD pazarından dışlanması ve ikinci yolun ABD'nin anlaşmayı kabul etmeyen ülkelere askeri koruma sağlamayı durdurması olabileceğini ifade ediyor.

ABD Varlık Fonu’nun (SWF) kurulmasının ülke politikasında ezber bozan bir gelişme olduğu da değerlendiriliyor.

Trump’ın 3 Şubat’ta söz konusu fonun kurulması için kararname imzalaması, Washington Yönetimi'nin sermaye akışlarını ve doların aşırı değerlenmesini hedef alarak süregelen ticari dengesizlikleri gidermek için harekete geçeceği stratejisinin açık teyidi olarak görülmüştü.

Bazı analistler, ABD imalatını uzun süredir dezavantajlı hale getiren küresel finansal mimarinin yeniden yapılandırılması için sofistike bir araç olarak değerlendirmişti.

Donald Trump'ın ekonomi politikaları, "Önce Amerika" (America First) söylemiyle şekillenen korumacı bir yaklaşımı merkeze alıyor. Bu paradigma, ABD'nin küresel ekonomi içindeki konumunu yeniden tanımlamayı ve ulusal çıkarları önceliklendirmeyi hedefliyor.

Trump, küreselleşmenin ABD ekonomisine zarar verdiğini, özellikle imalat sektöründe iş kayıplarına yol açtığını ve dışa bağımlılığı artırdığını savunuyor.

ABD'nin üretim kapasitesini artırmayı ve iç pazarı yabancı rekabetten korumayı amaçlayan Trump, tarifeleri bir araç olarak kullanma stratejisi izliyor.

Tarifeler, hem ekonomik bir kalkan hem de diplomatik bir pazarlık unsuru olarak Trump'ın politikasında önemli bir yer tutuyor.

Bu vergiler, yerli üretimi korumak, dış ticareti düzenlemek ve gelir elde etmek amacıyla ithal mallara uygulanıyor.

Gümrük vergileri, ithal edilen malların değerinin bir yüzdesi olarak veya parça başına maktu olarak alınabiliyor.

Mamul malların yanı sıra, bileşenler ve hammaddelerden de gümrük vergisi alınması, karmaşık tedarik zincirlerinde üretici maliyetlerini artırabiliyor.

Ülkeler gümrük vergilerinin yanı sıra, ithalat kotaları, lisanslar, güvenlik standartları ve sınır kontrolleri gibi tarife dışı engeller de koyabiliyor.

Bir ülke tarafından........

© Anadolu Ajansı Analiz