ADEO Cyber Security şirketinde siber güvenlik uzmanı Ersin Çahmutoğlu, pek çok devletin resmi kurumlarda WhatsApp gibi mesajlaşma uygulamalarını yasaklamasının ne anlama geldiğini ve Türkiye'nin bu konudaki mevcut çalışmalarını AA Analiz için kaleme aldı.

***

Dünyada bazı büyük devletler ve şirketler, dijital tahakküm inşa etmek ve bunu sürdürmek için geliştirdikleri teknolojilerini dünyanın her yerine yaymayı hedefliyor. Bu hedefle yola çıkan devletler ve şirketler bu sayede oldukça ciddi seviyelerde büyümeler kaydederken, geliştirdikleri teknolojilerle devlet kurumu çalışanı ya da sivil fark etmeksizin her kullanıcının verilerini de topluyor.

Bu faaliyetler özellikle mesajlaşma uygulamaları üzerinden çok etkin bir şekilde yürütülüyor. WhatsApp ve Telegram gibi şirketler dünya çapında milyarlarca kullanıcıya ulaşan uygulamalarıyla ücretsiz hizmet sunarlarken insanlardan ve devletlerden de veri ve istihbarat topluyor. Yıllardır devam eden bu faaliyetler günümüzde de yoğun şekilde sürüyor.

Bu sebeple pek çok devlet yabancı menşeli uygulamaların getirdiği tehlikelerden dolayı kendi mesajlaşma uygulamasını geliştirmeye karar verdi. Çünkü bu veri ve istihbarat toplama faaliyetleri artık ulusal güvenliği tehdit eder hale geldi. Sıradan vatandaşların yaptığı görüşmelerden ziyade kritik önemi haiz bir devlet kurumunun en üst düzey yöneticisinin kurum içi yazışmaları ve konuşmalarını da çoğu zaman yabancı menşeli uygulamalarla yapması ciddi risk ve tehlikelere yol açıyor.

Son zamanlarda birçok ülke devlet kurumlarında ve vatandaş nezdinde artık yerli uygulama kullanılmasını zorunlu kılmaya başladı. Bu ülkelerin bazıları WhatsApp ve Telegram gibi uygulamaları sadece devlet kurumlarında yasaklarken bazıları da ülke genelinde tamamen engelledi.

Örneğin Rusya yakın zamanda VK şirketi tarafından geliştirilen Max adlı mesajlaşma uygulamasının kullanımını tüm ülkede zorunlu hale getirdi. Geçtiğimiz günlerde ise Fransa, bakanlar dahil tüm kamu yöneticileri ve personeline 2019'da ülkenin bilgi güvenliği teşkilatı ANSSI tarafından geliştirilen Tchap uygulamasının kullanımını zorunlu kıldı.

Biraz daha geçmişe gidince başka ülkelerin de benzer kararlar aldıklarını görüyoruz. Örneğin Almanya’daki devlet kurumlarında artık 2020'de Alman Silahlı Kuvvetleri tarafından geliştirilen BwMessenger adlı mesajlaşma uygulaması kullanılıyor. 2022 ve 2023 yıllarından sonrasına bakıldığında ise Lüksemburg’daki devlet kurumlarında Luxchat4Gov, Polonya’daki devlet kurumlarında Merkury, İsviçre’deki devlet kurumlarında da Threema adlı uygulamalar zorunlu olarak kullanılıyor.

Siber güvenlik........

© Anadolu Ajansı Analiz