Malazgirt zaferini kutladığımız şu günlerde o dönem yaşanan jeopolitik durumu tekrar gözden geçirmekte fayda var.

Bu notları her Müslüman Türk milletinin yaşlısının gencinin kısaca her Alperen ve mücahid adayının bir yere not etmesi ve hatırlaması bilmesi önem arz eder. Bugünkü suriyede yaşanan durum Selçuklu da yaşanan siyasi gelişmeler mezhebsel sorunlar sosyolojik durumla hemen hemen aynıdır.

Konusuna son derece hakim ve kadim devletimiz her firsatta ısrarla bu vurguyu yapıyor. Bu yazıda bölgedeki tarih sahnesinde Abbasi halifelerin selçukluların hakimiyeti altına girmesi ve deylemi lerle yapılan mücadeleler ve Sultan Alparslan'ın tarihe ve günümüze ışık tutan o muhteşem sözleri kısaca ve özet bilgi ile verilmiştir. Adem Arıkan hocamızın Büyük selçuklular dönemin şia ve Prof.Dr. Veyis Değirmençay ın çalışmalarından önemli bilgiler ihtiva etmektedir.

Tarihi kaynaklarda Selçukluların tarih sahnesine çıktıkları zaman İslâm âleminin doğuda ve batıda Şii-Batınî cereyanlarıyla dolu olduğu bir dönemdir. Fâtımî halifelerinin genişleyen nüfuzuna karşılık Sünnîlerin halifesi olan Abbâsîlerin maddeten hiç gücü ve önemi kalmamıştı. Abbasi halifesi Şii mezhebinden olan Büveyhilerin tahakküm ve istibdadı altında idi..

Sünnîlik âleminin çok zayıfladığı bu dönemde eğer Selçuklu hükümdarları meydana çıkarak büveyhilerin Tahakkümünü yıkmış Abbasi hilafetini ve Sünnîliği muhafaza etmişlerdir. Eğer muhafaza etmeseydiler İslâm dünyasında Şiiliğin genel olarak hâkim bir konuma geleceği anlayışı hakimdi.

Tuğrul Bey Bağdat'a girişinden (Ramazan 447/Aralık 1055) sonraki gün şehirde çıkan çatışmalar neticesinde, el-Malikül Rahim ve adamlarının yakalanması ve hapsedilmesi ile, Şiî Büveyhî devleti sona erdirdi. Tuğrul Bey’in Bağdad’a gelişiyle birlikte hutbelerde adı halifeyle birlikte okunmuştur.

Yine kaynaklarda selçuklular dönemde cağdaş devletleri Gazneliler ve başındaki Gazneli Mahmud han ve Karahanlılar devleti başında bulunan Buğra han Abbasi halifesine bağlılıkları olduğu ve halkın çoğunun hanefi olduğu biliniyor..

DEYLEMİ MEZHEBLİLER KİMLERDİR

Deylemliler, Azerbeycan iran Süriye ırak havzasında yaşayan ve sapkın inançlara sahib olanların toplamına verilen genel bir ad tır. Sultan Mahmud tarafından, Rey şehri, 420/1029 yılında, Rüstem b. Ali ed-Deylemî’ den alındığında Bâtınî, Mu’tezilî ve Şii (Revâfız) çok sayıda kişi öldürülmüş veya sürgün edilmiştir. Mu’tezile, filozoflar ve Şîa’nın görüşlerini ihtiva eden kitaplar........

© Akasyam